Kalkulasyon

Sarong simpleng aritmetikong kalkulasyon nin pagdugang

An kalkulasyon o pagkalkula (Ingles: calculation) iyo sarong proseso na pigliliwat an saro o mas dakul pang pigkaag (input) pasiring sa saro o mas dakol pang mga resulta.

An termino iyo mahiwas na nagagamit, gikan sa labing kasagkorang aritmetikong kalkulasyon sa paggamit nin algoritmo, pasiring sa bakong malinaw na pagkalkula nin istratehiya sa kompetisyon, o pagkalkula nin tsansa kan matriyumpong relasyon sa tahaw nin duwang tawo.

Etimolohiya

An kalkula may boot-sabihon na matematikong pagdetermina sa kaso nin sarong numero o bilang, o sa kaso nin abstraktong problema para makaguno nin simbag gamit an lohika, rason, o ordinaryong pag-iisip. An taramon iyo gikan sa Latin na calculus, na may orihinal na kahulogan na sadit na gapo sa gall-bladder (gikan sa Latin na calx). May boot-sabihon man ini na mga sadit na gapo na piggagamit sa pagkalkula, o sadit na gapo na ginagamit sa abakus (Latin abacus, Griyego abax). An abakus iyo sarong instrumento na ginamit kan mga Griyego asin Romano para sa mga aritmetikong kalkulasyon, bago pa man an slide-rule asin elektronikong kalkulador, asin pigbibilog nin mga gapo na nakakabit sa mga bakal.

Aplikasyon

Halimbawa, an multiplikasyon kan 7 sa 6 iyo sarong simpleng algoritmikong kalkulasyon. An pag-estima sa tamang presyo para sa mga pinansyal na instrumento gamit an Black–Scholes na modelo iyo sarong mas kompleksong algoritmikong kalkulasyon.

An mga estadistikong pag-estima sa maabot na eleksyon na resulta hali sa mga opinyong pagpili iyo igwa man nin algoritmikong kalkulasyon, pero minahimo nin rango kan posibilidad imbes na eksaktong simbag.

Pagkumpara sa komputasyon

An kalkulasyon iyo sarong prerekisito para sa komputasyon. An kalainan sa kahulugan kan kalkulasyon asin komputasyon iyo minaluwas na hali sa katapusan kan medieval na panahon.

Hilingon man

• Pagbilang
• Pagsukol
• Kalkulus

Mga panluwas na takod

• An "The Lifting of the Veil in the Operations of Calculation" iyo sarong manuskripto, gikan sa ika-18 na siglo, sa Arabiko, ni Ibn al-Banna' al-Marrakushi, dapit sa mga kalkulasyon na proseso