Jump to content

Syudad nin Legazpi

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
(Nakatukdo hali sa Legazpi, Albay)
Legazpi
Kinamumugtakan kan Legazpi
Kinamumugtakan kan Legazpi
Map
Tagboan: 13°7′48″N 123°43′48″E Tagboan: 13°7′48″N 123°43′48″E
NasyonFilipinas
Pigtugdas1616
Barangay70
Pamamahala
 • Electorado131,412 votantes (9 Mayo 2022)
Hiwas
 • Kabuuhan153.70 km2 (59.34 sq mi)
Elebasyon
149 m (489 ft)
Populasyon
(Mayo 1, 2020)[1]
 • kabuuhan209,533
 • Densidad1,400/km2 (3,500/sq mi)
 • Saro
46,445
Economia
 • Klaseikaduwang klaseng syudad
 • Ingresos₱1,500,909,095.23 (2020)
 • Activos₱3,483,889,990.13 (2020)
 • Pasivos₱629,663,600.54 (2020)
 • Gastos₱1,061,891,737.86 (2020)
Kodigo nin postal
4500
PSGC
050506000
Kodigo telefonico52
TataramonTataramon na Albay Bikol
tataramon na Tagalog
Websityolegazpi.gov.ph

An Syudad nin Legazpi (Tagalog: Lungsod ng Legazpi; Ingles: City of Legazpi) sarong primera klaseng syudad asin an kapitolyo kan Probinsya kan Albay sagkod an rehiyonal na sentro kan Rehiyon Bikol. An designadong zip code kan syudad iyo 4500.

Susog sa sensus kan 1 Mayo 2020, igwa ining 209,533 katawong nag-eerok digdi sa 46,445 kaharongan. Igwa man ining sukol na 153.70 kilometro kwadrado. Huli kaiyan ini an pinakamatawong ciudad sa enterong rehiyon asin an rehiyonal na sentro. Namomogtak an ciudad sa isla nin Luzon.

Huli ta nasa sentro man kan geograpikal na sentro kan rawis asin yaon sa tahaw kan duwang isla-provincia nin Catanduanes sagkod Masbate, an Cuidad kan Legazpi an pinaka-durhong asin huring terminal nin Philippine National Railways (PNR) sa katimogan.

An syudad iyo an tukawang esklesyastiko nin Diocese kan Legazpi asin harus gabos kan mga naka-istar sa cuidad iyo Romano Katoliko.

Mga Barangay

[baguhon | baguhon an source]

An Legazpi nababanga sa 70 na mga barangay.

  • Arimbay
  • Bagacay
  • Bagong Abre
  • Banquerohan
  • Em's Barrio
  • Maoyod Pob.
  • Tula-tula
  • Ilawod West
  • Ilawod
  • Ilawod East
  • Kawit-East Washingt
  • Rizal Sreet.
  • Cabagñan
  • Em's Barrio South
  • Cabagñan West
  • Binanuahan West
  • Binanuahan East
  • Imperial Court Subd
  • Cabagñan East
  • Lapu-lapu
  • Dinagaan
  • Victory Village South
  • Victory Village North
  • Sabang
  • Em's Barrio East
  • Kapantawan
  • Pigcale
  • Centro-Baybay
  • PNR-Peñaranda St.-I
  • Oro Site-Magallanes
  • Tinago
  • Bitano
  • Bonot
  • Sagpon Pob.
  • Sagmin Pob.
  • Bañadero Pob.
  • Baño
  • Bagumbayan
  • Pinaric
  • Bariis
  • Bigaa
  • Bogtong
  • Bonga
  • Buenavista
  • Buyuan
  • Cagbacong
  • Cruzada
  • Dap-dap
  • Dita
  • Estanza
  • Gogon
  • Homapon
  • Imalnod
  • Mabinit
  • Mariawa
  • Maslog
  • Padang
  • Pawa
  • Puro
  • Rawis
  • San Francisco
  • San Joaquin
  • San Roque
  • Tamaoyan
  • Taysan
  • Matanag
  • Cabugao
  • Rizal Street
  • Buragwis
  • Lamba

Demograpiko

[baguhon | baguhon an source]
Sensus nin Populasyon kan
Syudad nin Legazpi
TaonTawo±% p.a.
1903 23,255—    
1918 52,756+5.61%
1939 41,468−1.14%
1948 78,828+7.40%
1960 60,593−2.17%
1970 84,090+3.33%
1975 88,378+1.00%
1980 99,766+2.45%
1990 121,116+1.96%
1995 141,657+2.98%
2000 157,010+2.23%
2007 175,843+1.57%
2010 182,201+1.30%
2015 196,639+1.46%
2020 209,533+1.26%
Toltolan: Philippine Statistics Authority[2][3][4][5]

Uusipon

[baguhon | baguhon an source]

An pig-aapod ngunyan na Siyudad kan Legazpi iyo hale sa pangaran ni Miguel López de Legazpi, an Kastilang konkistador na nagsakop kan mga Isla nin Pilipinas kan 1565. An pamilya niya iyo hale sa Legazpi, España na sarong banwaan sa Guipuzcoa, España.

An Legazpiiyo itinpgda kan mga kinatong nag-iistar kan dating barangay nin Sawangan sa daga ni Gat Ibal, sarong pamayo na namamahala kan Albay. An mga tawo iyo naka-istar sa mga kubong gibo ki nipa asin rattan. Naka-istar sinda sa hababaw asin matubig na daga sa apod na Banuang-Banuang o Binanuahan, na an boot sabihon iyo dating barrio o an daga kun saen nakatindog an sarong banwaan. Kan taong 1587, pigpoonan kan mga prayleng Pransiskano nin Doktrina kan Cagsawa na bunyagan an mga naka-istar digdi para maging mga Kristiyano. Kan taong 1616, ginibong ninda ining banwaan asin paruko na inapod na Albay. An enot na kura paruko iyo napagibo ki sadit na kapilya asin itinindog an "Mission de San Gregorio Magno de Sawangan".

Kan ika-1 Pebrero 1814, nagsabog an Bulkang Mayon na nagwalat ki dakulang pagkaraot sa lampas 200 taong pag-uswag. Huli kaini, napiritan an mga naka-istar na magbulod sa Taysan (bisto kaidto na "Makalaya"). An mga tawo iyo permanente nang nag-istar sa "Taytay" (sa ngunyan : Bagumbayan) huli ta sa batas na hale sa Gobierno Superior na pinaluwas kan Oktubre 1, 1829, na pigbabawal an pagtindog ki bagong banwaan. Kan taong 1818, an pig-aapod na "Sawangan", na bisto na kaidtong "Banwaan kan Albay" iyo pigsuway sa Cagsawa asin piggibo na kapitolyo kan "Partido de Ibalon" (an dating pangaran nin Provincia kan Albay).

Klima

[baguhon | baguhon an source]

Temperatura (grado C):

Enero: 28.6 - 22.4 Febrero: 29.2 - 22.3 Marso: 30.1 - 22.9 Abril: 31.3 - 23.7 Mayo: 32.4 - 24.3 Hunyo: 32.3 - 24.1 Hulyo: 31.8 - 23.8 Agosto: 31.7 - 23.9 Septyembre: 31.6 - 23.7 Oktubre: 31.2 - 23.3 Nobyembre: 30.2 - 23.4 Disyembre: 29.1 - 23.0

Medyo sa Taon: 30.79 - 23.40

Transporte

[baguhon | baguhon an source]

An Palayogan kan Legazpi iyo mga 2,280 metrong kahalaba. Kaya kaining magpahugpa' nin mga dakolang eroplanong panginternasyonal. An Philippine Airlines asin Cebu Pacific iyo naglalayog na duwang beses aru-aldaw hale sa Manila asin Cebu (ciudad). Naaprobar na an paggibo nin bagong Pankinàban na Palayogan kan Bikol na gigibuhon sa magkatakod na banwaan nin Daraga.

An pagbiyahe sa bus halè sa Manila pagduman sa Legazpi mga 10 o 11 na oras. Sobra pa sa 10 na kompanya nin bus an nagbibiyahe sa Legazpi.

Negosyo

[baguhon | baguhon an source]

An pinakaenot na mall sa Kabikolan an Pacific Mall sa Legazpi na nasa sentro kan Landco Business Park. Sa taon na 2008 may gigibuhon na bagong parke nin negosyo na papangaranan nin Embarcadero. Ini ibubugtak sa Legazpi Port Area, harani sa dating pier. Yaon man digdi an SM City Legazpi Robinsons Legazpi asin Ayala Malls Legazpi.

Mga istasyon nin telebisyon

[baguhon | baguhon an source]
  • DWOV-TV Channel 4, ALL TV (Advanced Media Broadcasting System)
  • DWLA-TV Channel 12, (GMA Network)

Mga istasyon nin radyo

[baguhon | baguhon an source]

Mga istasyon nin AM

[baguhon | baguhon an source]
  • DWHO-AM 567 kHz (Alejandro Broadcasting Network / Audiovisual Communicators, Inc.)
  • DWGW 684 kHz (DWGW 684 The Future Of AM Radio) (Intercontinental Broadcasting Corporation/TV5 Network, Inc.)
  • DZGB Radyo Pantig 729 kHz (PBN Broadcasting Network/Audiovisual Communicators, Inc.)
  • DWZR-AM 828 kHz (Hypersonic Broadcasting Center)
  • DWYM-AM 873 kHz (Radio Mindanao Network)
  • DZLG 972 kHz (Newsounds Broadcasting Network)
  • DWBS-AM 1008 kHz
  • DWRL 1080 kHz
  • DWDT-AM (Formerly DWAS-AM) 1125 kHz (Radyo Komentaryo) (Audiovisual Communicators, Inc./Alpha Omega Broadcasting Corporation)
  • DZML-AM 1224 kHz (Audiovisual Communicators, Inc.)
  • DZHL 1305 kHz (Highland Broadcasting Network Corporation)
  • DZJB-AM 1440 kHz (Bicol Broadcasting System, Inc.) (Planned)
  • DWIJ 1440 kHz (Bicol Broadcasting System, Inc./Audiovisual Communicators, Inc.)
  • DZEK-AM 1485 kHz (Christian Era Broadcasting Service International)
  • DWCT-AM 1557 kHz (Celdeval Radio Broadcasting System, Inc./Audiovisual Communicators Capitol Broadcasting System)

Mga istasyon nin FM

[baguhon | baguhon an source]
  • 88.3 One FM (DWGO-FM; Radio Corporation of the Philippines)
  • 89.1 Idol News FM (DWMV; Apollo Broadcasting Investors)
  • 93.9 ALL Radio Legazpi (DWPV: Adavanced Media Broadcasting System)
  • 105.9 Radyo Sincero (DZCA-FM; ABJ Broadcasting Services)

Kataytayan nin mga ladawan

[baguhon | baguhon an source]
  • An kapitolyo kan Legazpi
    An kapitolyo kan Legazpi
  • Divine World College kan Legazpi
    Divine World College kan Legazpi
  • Albay Astrodome
    Albay Astrodome
  • Tanawon kan Legazpi sa Burol nin Ligñon
    Tanawon kan Legazpi sa Burol nin Ligñon
  • Katedral ni San Gregorio I Magno
    Katedral ni San Gregorio I Magno
  • St. Agnes Academy
    St. Agnes Academy
  • Aeropuerto kan Legazpi
    Aeropuerto kan Legazpi
  • Tanawon kan syudad kaiba an Bulkang Mayon asin an Burol nin Ligñon
    Tanawon kan syudad kaiba an Bulkang Mayon asin an Burol nin Ligñon
  • Bulkang Mayon na mahihiling gikan sa Legazpi
    Bulkang Mayon na mahihiling gikan sa Legazpi
  • Port
    Port

Toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  1. ↑ "2020 Census of Population and Housing (2020 CPH) Population Counts Declared Official by the President". Hulyo 7, 2021.  Check date values in: |date= (help)
  2. ↑ Sensus kan Populasyon (2015). "Rehiyon V (Rehiyon Bikol)". Kabuuhang Populasyon kan lambang Provincia, Syudad, Banwaan asin Barangay. PSA. Retrieved 20 Jun 2016. 
  3. ↑ Census of Population and Housing (2010). "Rehiyon V (Rehiyon Bikol)". Kabuuhan populasyon sa lambang Provincia, Syudad, Banwaan asin Barangay. NSO. Retrieved 29 Jun 2016. 
  4. ↑ Mga Sensus kan Populasyon (1903–2007). "Rehiyon V (Rehiyon Bikol)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO. 
  5. ↑ "Province of Albay". Municipality Population Data. LWUA Research Division. Retrieved 17 December 2016. 

Mga panluwas na takod

[baguhon | baguhon an source]
Kinua sa "https://bcl.wikipedia.org/w/index.php?title=Syudad_nin_Legazpi&oldid=279774"