Tabaco
Tabaco | |
|---|---|
 | |
 Kinamumugtakan kan Tabaco | |
 | |
| Tagboan: 13°21′0″N 123°43′48″E Tagboan: 13°21′0″N 123°43′48″E | |
| Nasyon | Filipinas |
| Pigtugdas | 1731 |
| Barangay | 47 |
| Pamamahala | |
| • Electorado | 88,099 votantes (9 Mayo 2022) |
| Hiwas | |
| • Kabuuhan | 117.14 km2 (45.23 sq mi) |
| Elebasyon | 168 m (551 ft) |
| Populasyon (Mayo 1, 2020)[1] | |
| • kabuuhan | 140,961 |
| • Densidad | 1,200/km2 (3,100/sq mi) |
| • Saro | 31,415 |
| Economia | |
| • Klase | ikaapat na klaseng syudad |
| • Ingresos | ₱731,229,800.41340,179,491.66359,451,091.34407,131,165.43448,570,707.28491,643,976.03561,192,835.78612,423,025.99678,462,730.94785,721,089.461,032,434,514.70 (2020) |
| • Activos | ₱2,691,764,785.491,171,634,511.871,195,577,223.321,167,718,967.981,377,446,177.491,537,692,795.601,743,701,175.391,918,905,921.492,181,739,470.093,069,854,912.383,518,729,361.23 (2020) |
| • Pasivos | ₱653,741,839.19228,745,577.36194,684,998.90130,985,857.50273,199,190.29312,021,107.15338,041,794.98289,105,269.31369,339,909.79652,287,169.26459,647,737.73 (2020) |
| • Gastos | ₱551,584,816.57225,597,233.43228,714,574.78219,423,814.89247,923,080.91273,206,776.34402,344,880.92443,511,082.04468,007,265.56513,012,918.21672,920,791.85 (2020) |
| Kodigo nin postal | 4511 |
| PSGC | 050517000 |
| Kodigo telefonico | 52 |
| Tataramon | Bikol Sentral Tataramon na Albay Bikol tataramon na Tagalog |
| Websityo | www |
An Syudad nin Tabaco sarong ikaapat na klaseng syudad sa Filipinas kan Albay sa Filipinas. Kataid kaini an Malinao sa norte, an Polangui asin Oas sa sulnupan, an Bulkan Mayon sa sur, an Malilipot sa sur-sirangan asin an Golpo nin Lagonoy sa sirangan. An designadong zip code kaini iyo 4511.
Susog sa sensus kan 1 Mayo 2020, igwa ining 140,961 katawong nag-eerok digdi sa 31,415 kaharongan. Igwa ining sukol na 117.14 kilometro kwadrado.
Mga barangay
[baguhon | baguhon an source]Nababanga an Tabaco sa 47 barangay.
|
|
|
Demograpiko
[baguhon | baguhon an source]| Taon | Tawo | ±% p.a. |
|---|---|---|
| 1903 | 21,946 | — |
| 1918 | 24,812 | +0.82% |
| 1939 | 29,957 | +0.90% |
| 1948 | 33,209 | +1.15% |
| 1960 | 46,416 | +2.83% |
| 1970 | 60,572 | +2.69% |
| 1975 | 65,254 | +1.50% |
| 1980 | 72,634 | +2.17% |
| 1990 | 85,697 | +1.67% |
| 1995 | 96,993 | +2.35% |
| 2000 | 107,166 | +2.16% |
| 2007 | 123,513 | +1.98% |
| 2010 | 125,083 | +0.46% |
| 2015 | 133,868 | +1.30% |
| 2020 | 140,961 | +1.02% |
| Toltolan: Philippine Statistics Authority[2][3][4][5] | ||
Osipon
[baguhon | baguhon an source]Dakol an bersiyon kan kapangaranan kan Tabaco. Pero halos gabos ini kaagid kan osipon na ini:
May saro daang daraga an rinani ki sarong nangangalagkalag na Espanyol para maghapot kun ano ang pangaran kan lugar na inabtan niya. Mala sa diperensiya sa tataramon, dai tulos nasabutan kan daraga su kaipuhan saiya kan dayo. Mantang nangyayari ini, natanawan su duwa kan maimunon na ama kan babayi. Mala ta huna pigkursunada su saiyang aki, nagparagasod ining "Tabak ko! Tabak ko!" hanap-hanap su saiyang umal para garo ipantigbas sa Kastila. Nakadulag su Espanyol, dara-dara an paghuna na an pangaran kan lugar na nadumanan niya Tabak ko.
Alagad, pwede man talaga an ngaran na "Tabaco" hale sa "tabak" (sundang) nin huli ta bantogan an lugar na ini sa paggibo ki mga tabak. Sagkod ngonyan iyo ini an dakulang hanapbuhay sa barangay kan Cobo, kun saen manlaenlaen na produktong may tarom arog kan tabak (sundang), tarom nin kodkodan, gunting, basabas, gapas, asyab, landok, palaw, pisaw. tigib, asbp. an mahihiling asin mababakal igdi. Mala ta an simbolo kan Cobo sa daratangan niya iyo an sarong panday may kapot na maso yaon sa aktong pagpokpok kan lansang nakapadatol sa toto'pan.
Istorya
[baguhon | baguhon an source]Sa Estado Geografico Estadistico Historico na sinurat ni Padre De Huerta kan 1805, nagpuon an nakasurat na istorya kan syudad kan 1587 sa paagi kan mga misyonaryong Pransiskano. Kan 1616 naging enot na permanenteng ministro si Padre Pedro De Alcareso kun kasuarin man naitugdok an simbahan para ki San Juan Bautista na, sagkod ngonian iyo an patron kan syudad.
Pero dawa kaini, kan 1731 sana enot na may nailistang Presidente kan banwa, sa pagkatawo ni Martin Aguirre. An nakatukaw ngonian na si Krisel Luistro, na an titulo na Alkalde kan Syudad ay pan 177 nang nagkapot kan poder.
Naging syudad an banwaan kan Tabaco kan Marso 4, 2001 sa irarom kan House Bill No. 7851 buda Republic Act No. 9020. An Opisyal na Selyo dinisenyo hali sa ospion kan kapangaranan kan Tabaco, na ngonian piggagamit sa paagi kan Municipal Council Resolution No. 29 kan Pebrero 23, 1966.
Ekonomiya
[baguhon | baguhon an source]An Tabaco dating kapitolyo na ekonomiya nin Albay, bago pa naging importante an Legazpi. Maski ngonyan, an Puertong Internasyonal nin Tabaco an pinaka mahigos na puerto sa enterong Rehiyon Bikol. An pinaka importanteng produkto kan ciudad iyo an bagas, mais, kamote, gulay, niyog asin abaka. Importante man an pag-aataman kan mga manok, orig asin an pagdadakop kan mga sira sa Golpo nin Laganoy.
Libro Manungod sa Tabaco
[baguhon | baguhon an source]- An librong Que lugar este kan dayo sa sadiring banwa ni Jaime Jesus Borlagdan ay mga rawitdawit manungod sa mga lugar, osipon buda pangyayari sa Tabaco.
Mga ladawan
[baguhon | baguhon an source]-
Puertong Internasyonal kan Tabaco -
Tindahan tabak sa Cobo, Tabaco City -
Simbahan ni San Juan Bautista -
Simbahan ni San Juan Bautista, Syudad nin Tabaco, Albay -
Palacio Residencia kan Tabaco -
Harong ni Angela Manalang-Gloria -
Kapilya sa Campo Santo kan Tabaco
.jpg)
Toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ "2020 Census of Population and Housing (2020 CPH) Population Counts Declared Official by the President". Hulyo 7, 2021. Check date values in:
|date=(help) - ↑ Sensus kan Populasyon (2015). "Rehiyon V (Rehiyon Bikol)". Kabuuhang Populasyon kan lambang Provincia, Syudad, Banwaan asin Barangay. PSA. Retrieved 20 Jun 2016.
- ↑ Census of Population and Housing (2010). "Rehiyon V (Rehiyon Bikol)". Kabuuhan populasyon sa lambang Provincia, Syudad, Banwaan asin Barangay. NSO. Retrieved 29 Jun 2016.
- ↑ Mga Sensus kan Populasyon (1903–2007). "Rehiyon V (Rehiyon Bikol)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.
- ↑ "Province of Albay". Municipality Population Data. LWUA Research Division. Retrieved 17 December 2016.
Mga panluwas na takod
[baguhon | baguhon an source]
Sarong saringsing an artikulong ini. Makakatabang ka sa Bikol Wikipedia sa pagparambong kaining pahina.