Lupang Hinirang

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Lupang Hinirang
Bikol Sentral: Dagang Sinanglitan
Ingles: Chosen Land
An Music sheet kan Lupang Hinirang

Nasyunal na awit kan  Filipinas
Bistado man saFilipinas (Originalmenteng titulo kan rawit-dawit na pigsurat ni Jose Palma)
Bikol: "Beloved Homeland"
LirikoJosé Palma (orihinal na lirikong Espanyol), 1899
MusikaJulián Felipe, 1898
Inadopto
  • Ika-12 kan Hunyo 1898 (originalmenteng musika bilang Marcha Nacional Filipina)
  • Ika-26 kan Mayo 1958 (opisyalmenteng lirikong Filipino)
Halimbawa nin Audio
"Lupang Hinirang" (instrumental)

An Lupang Hinirang (sa Bikol, Dagang Sinanglitan) iyo an opisyal na titulo kan awit pambanwaan kan Filipinas. An musika kaini tinokda' ni Julian Felipe kan taon 1898 asin an letra kaini dati nakasurat sa Kastila na pinagguno' kan 1899 sa rawitdawit na kinompos ni Jose Palma, nagngangaran, Filipinas.

Sa komun na arapodan, orog na sa mga eskwelahan, natotomoyan ining Bayan Magiliw.

Kan mga taon 1940, an kantang ini ipinalis sa Tagalog alagad an opisyal na bersyon na aprobado asin sagkod ngonyan iyo pa an pinapadanay pinaluwas kan 1956, dawa totoo may mga dikit na pighira si Felipe Padilla de Leon igdi kan mga taon 1960. An huring bersyon na ini orog na pinapusog komo opisyal sa pinaluwas na Ley Republika 8491, ley na inapod Flag and Heraldic Code of the Philippines.

An kantang ini ipinalis naman sa Ingles asin sa iba-ibang tataramon kan kinaban asin sa mga iba-ibang lenggwahe kan Filipinas.

Opisyal na letra[baguhon | baguhon an source]

Tagalog Bakong-opisyal na palis sa Bikol Bakong-opisyal na palis sa Sinugbuanon

Bayang magiliw
Perlas ng Silanganan,
Alab ng puso
Sa dibdib mo’y buhay.

Lupang hinirang,
Duyan ka ng magiting,
Sa manlulupig,
’Di ka pasisiil.

Sa dagat at bundok,
Sa simoy at sa langit mong bughaw,
May dilag ang tula at awit
Sa paglayang minamahal.

Ang kislap ng watawat mo’y
Tagumpay na nagniningning,
Ang bituin at araw niya
Kailan pa ma’y ’di magdidilim.

Lupa ng araw, ng luwalhati’t pagsinta,
Buhay ay langit sa piling mo;
Aming ligaya, na ’pag may mang-aapi
Ang mamatay nang dahil sa ’yo.

Dagang namo-motan
Aki ka nin sirangan
Tingraw niyang malaad
Nasa si-mong daghan.

Rona kang mawili
Nagimatan bayani
An mansalakay
Dai ka babatayan.

Sa si-mong langit, bukid
Hayop kadagatan siring man
Nagkukutab nagbabanaag
An si-mong katalingkasan.

Simong bandera na nagkikintab
Sa hokbo naglayaw
Dai nanggad mapapara
An simong bitoon Aldaw.

Dagang nawilihan, maogma, maliwanag,
Sa limpoy mo hamis mabuhay
Minamarhay mi kun ika pagbasangan
An buhay mi si-mo idusay.

Yutang tabonon
Mutya nga masilakon
Putling bahandi
Amo kang gimahal

Mithing gisimba
Yuta s’mga bayani
Sa manlupigon
Pagadapigan ka

Ang mga bungtod mo ug lapyahan
Ang langit mong bughaw
Nagahulad sa awit, lamdag sa
Kaliwat tang gawas

Silaw sa adlaw ug bituon
Sa nasodnong bandera
Nagatimaan nga buhion ta
Ang atong pagkausa

Yutang maanyag, duyan ka sa pagmahal
Landong sa langit ang dughan mo;
Pakatam-isom namo kon maulipon man
Ang kamatayon sa ngalan mo.

Orihinal na letra[baguhon | baguhon an source]

Ini an orihinal na letra ni José Palma sa Espanyol.

Tierra adorada
Hija del sol de Oriente,
Su fuego ardiente
En ti latiendo está.

¡Tierra de amores!
Del heroísmo cuna,
Los invasores
No te hallarán jamás.

En tu azul cielo, en tus auras,
En tus montes y en tu mar,
Esplende y late el poema
De tu amada libertad.

Tu pabellón, que en las lides
La victoria iluminó,
No verá nunca apagados
Sus estrellas ni su sol.

Tierra de dichas, de sol y amores,
En tu regazo dulce es vivir.
Es una gloria para tus hijos,
Cuando te ofenden, por ti morir

Ingles na bersyon kan Lupang Hinirang[baguhon | baguhon an source]

An pigIngles na ini tokda' ni Senador Camilo Osias asin ni Mary A. Lane.

Land of the morning,
Child of the sun returning,
With fervor burning
Thee do our souls adore.

Land dear and holy,
Cradle of noble heroes.
Ne'er shall invaders
Trample thy sacred shore.

Ever within thy skies and through thy clouds,
And o'er thy hills and sea,
Do we behold the radiance
Feel the throb of glorious liberty.

Thy banner, dear to all our hearts
Its sun and star alight
O never shall its shining field
Be dimmed by tyrants might.

Beautiful land of love, O land of light,
In thine embrace 'tis rapture to lie;
But it is glory ever, when thou art wronged
for us, thy sons to suffer and die.

Mga panitik[baguhon | baguhon an source]

An mga minasunod na mga bersyon kan nasyunal  na kanta sa Filipino, Kastila, Ingles, Tagalog, Ilokano, Sebwano, Hiligaynon, BikolPangasinan dangan Tausug

Filipino: Lupang Hinirang[baguhon | baguhon an source]

Nina Julian Cruz Balmaceda, Ildefonso Santos, at Francisco Caballo; an pinakahuring dakit-taramon kan 1962

Bayang magiliw,
Perlas ng Silanganan.
Alab ng puso,
Sa dibdib mo'y buhay.
Lupang Hinirang,
Duyan ka nang magiting.
Sa manlulupig,
Di ka pasisiil.
Sa dagat at bundok,
Sa simoy at sa langit mong bughaw.
May dilag ang tula,
At awit sa paglayang minamahal.
Ang kislap ng watawat,
Mo'y tagumpay na nagniningning.
Ang bituin at araw,
Niya kailan pa ma'y 'di magdidilim.
Lupa ng araw ng luwalhati't pagsinta
Buhay ay langit sa piling mo.
Aming ligaya na pag may mang-aapi,
Ang mamatay nang dahil sa iyo.

Espanyol: Marcha Nacional Filipina[baguhon | baguhon an source]

ni José Palma

Tierra adorada
Hija del sol de Oriente,
Su fuego ardiente
En ti latiendo está.
¡Tierra de amores!
Del heroísmo cuna,
Los invasores
No te hollarán jamás.
En tu azul cielo, en tus auras,
En tus montes y en tu mar
Esplende y late el poema
De tu amada libertad.
Tu pabellón, que en las lides
La victoria iluminó,
No verá nunca apagados
Sus estrellas ni su sol.
Tierra de dichas, del sol y amores,
En tu regazo dulce es vivir.
Es una gloria para tus hijos,
Cuando te ofenden, por ti morir.

Ingles: Philippine Hymn[baguhon | baguhon an source]

ni Senador Camilo Osias asin Mary A. Lane

Land of the morning,
Child of the sun returning,
With fervor burning,
Thee do our souls adore.
Land dear and holy,
Cradle of noble heroes,
Ne'er shall invaders
Trample thy sacred shore
Ever within thy skies and through thy clouds
And o'er thy hills and seas,
Do we behold the radiance, feel and throb,
Of glorious liberty.
Thy banner, dear to all our hearts
It's sun and stars alight,
O never shall it's shining field,
Be dimmed by tyrant's might!
Beautiful land of love,
O land of light,
In thine embrace 'tis rapture to lie,
But it is glory ever, when thou art wronged,
For us, thy sons to suffer and die.

Ingles: Chosen Land[baguhon | baguhon an source]

Literal na palis kan Lupang Hinirang sa Ingles. Bakong opisyalmente.

Beloved country,
Pearl of the Orient,
The heart's fervor,
In your bosom is ever alive.
Chosen Land,
You are the cradle of the brave,
To the conquerors,
You shall never surrender.
Through the seas and mountains,
Through the air and your azure skies,
There is splendor in the poem
And songs of beloved freedom.
The sparkle of your flag
Is shining victory.
Its stars and sun
Forever will never dim.
Land of the morning, of glory, of our affection,
Life is heaven in your arms;
When someone oppresses you, it is our pleasure
To die for you.

Tagalog: Diwa ng Bayan[baguhon | baguhon an source]

An enot na dakit-taramon sa Tagalog, piggamit sa panahon kan Hapon sa Filipinas kadtong Ikaduwang Gerang Pankinaban

Lupang mapalad,
Na mutya ng silangan;
Bayang kasuyo,
Ng Sangkalikasan.
Buhay at yaman,
Ng kapilipinuhan;
Kuha't bawi,
Sa Banyagang kamay.
Sa iyong langit, Bundok,
Batis, Dagat na pinalupig;
Nailibing na ng karimlan,
Ng kahapong pagtitiis.
Sakit at luha, hirap,
Susa at sumpa sa pagaamis;
Ay wala nang lahat at naligtas,

Sa ibig maglupit.

Hayo't magdiwang Lahi kong minamahal,
Iyong watawat ang siyang tanglaw;
At kung sakaling ikaw ay muling pagbantaan,
Aming bangkay ang siyang hahadlang.

Tagalog: Lupang Pinipintuho[baguhon | baguhon an source]

Bersyon ni Balmaceda, Santos asin ni Caballo na piggamit poon 1948 (duwang taon pagkalihis kan pagtao kan katalingkasan sa Filipinas kan Estados Unidos kadtong 1946) sagkod 1956. Naribayan ini kan dakit-taramon kan 1956, na nagkaigwa man nin pagbabago sa kahaluyan.

O sintang lupa,
Perlas ng Silanganan;
Diwang apoy kang
Sa araw nagmula.
Lupang magiliw,
Pugad ng kagitingan,
Sa manlulupig
Di ka papaslang.
Sa iyong langit, simoy, parang.
Dagat at kabundukan,
Laganap ang tibok ng puso
Sa paglayang walang hanggan.
Sagisag ng watawat mong mahal
Ningning at tagumpay;
Araw't bituin niyang maalab
Ang s'yang lagi naming tanglaw.
Sa iyo Lupa ng ligaya't pagsinta,
Tamis mabuhay na yakap mo,
Datapwat langit ding kung ikaw ay apihin
Ay mamatay ng dahil sa 'yo.

Ilokano: Nailian a Dayyeng[baguhon | baguhon an source]

Orihinal na bersyon ninda Dr. Mary Lou Campo asin Prof. Romeo Sevilleja

O Pilipinas, tampok ti kinapintas
Ti addaan puso, ay-ayatendaka
Bagnos ken baggak, perlas ti dumaya
Dimi ipalubos nga irurumendaka
Iti tangatang, ulep ken pul-oy
Bambantay ken baybay
Mangmangngeg ken mariknami't
Samiweng ni waya-waya
Ipatpategmi ti wagaywaymo
Tanda ti balligi
Bitbituen, Initmo, Ingget raniag
Dinto pulos nga aglidem
Daga ni gasat, ragsak
Nam-ay ken Ayat
Ta sidongmo, dayawmi ti agbiag
Ngem nadaydayawkam
A sikakanatad
Gapu kenka, iruknoymi toy biag.


bersyon ni Eugene Carmelo C. Pedro

Imnas nga ili
Baggak ti dumadaya
Daytoy ayatmi
Ti sagutmi kenka
Dagat' kinasudi
Indayon ti nakired
Iti mangdadael
Haanka pailuges
Iti tangatang, ulep ken pul-oy
Bambantay ken baybay
Addan dayag ti daniw ken dayyeng
Ti nasamit a wayam
Ti raniag ta wagaywaymo
Ket balligi a nasileng
Ti init ken dagiti bituenna
Dinto pulos aglidem
Nakaliblibnos unay a dagan' ayat
Daytoy biag langit dita dennam
Ngem no ti dayawmot' inda dadaesen
Inggat' tanem sumalakankam

Sebwano: Nasudnong Awit[baguhon | baguhon an source]

ni Jess Vestil

Yutang tabunon
Mutya nga masilakon
Putling bahandi
Amo kang gimahal
Mithing gisimba
Yuta s'mga bayani
Sa manglulupig
Among panalipdan
Ang mga bungtod mo ug lapyahan
Ang langit mong bughaw
Nagahulad sa awit, lamdag sa
Kaliwat tang gawas
Silaw sa adlaw ug bitoon
Sa nasudnong bandila
Nagatimaan nga buhion ta
Hugpong nga di maluba
Yutang maanyag, duyan ka sa pagmahal
Landong sa langit ang dughaan mo;
Pakatam-isom sa anak mong nagtukaw
Kon mamatay man sa ngalan mo.

Hiligaynon: Banwang Guinhalaran[baguhon | baguhon an source]

Banwang masinadyahon,
Perlas sang nasidlangan,
Init sang tigpusuon,
Gakabuhi sa imo nga dughan.
Banwang Guinhalaran,
Payag ka sang maisog,
Sa mga manugpigos,
Wala guid nagapadaog.
Sa dagat kag bukid,
Sa usbong kag sa dagway nga gabanaag,
May idlak kag tibok ang dilambong,
Kag amba sang kahilwayan.
Ang idlak sang ayahay mo,
Isa ka matam-is nga kadalag-an,
Ang bituon kag ang adlaw,
Nangin masanag sa katubtuban.
Dutang nasambit sang adlaw kag paghigugma,
Sa sabak mo matam-is ang mabuhi,
Ginapakipagbato namon, nga kung may manungpanakop,
Ang mapatay nahanungod sa imo.

Bikolano: Rona Kang Mawili[baguhon | baguhon an source]

Bayang Inutang
Aki ka nin sirangan
Tingraw niyang malaad
Nasa si-mong daghan.
Rona kang mawili
Nagimatan bayani
An mansalakay
Dai ka babatayan.
Sa si-mong langit, bukid
Hayop kadagatan siring man
Nagkukutab nagbabanaag
An si-mong katalingkasan.
Simong bandera na nagkikintab
Sa hokbo naglayaw
Dai nanggad mapapara
An simong bitoon Aldaw.
Dagang nawilihan, maogma, maliwanag,
Sa limpoy mo hamis mabuhay
Minamarhay mi kun ika pagbasangan
An buhay mi si-mo idusay.

Pangasinan: Oh, Pilipinas dalin min kagal-galang[baguhon | baguhon an source]

Oh, Pilipinas,
Dalin min kagal-galang
Musia na dayat,
Ed dapit letakan
Simpey gayagan,
Panag-ugagepan day
Totoon lapag,
Ed dapit-seslekan.
Saray anak mo agda
Kawananen ya ibagat ed sika'y
Dilin bilay da no
Nakaukulay galang tan ka-inaoan
Diad palandey, lawak, taquel,
Dayat o no dia ed lawang
Sugbaen day patey ya andi
Dua-rua no sikay pan-sengegan.
Diad silong na laylay mo mankaka-sakey
Tan diad sika man-lingkor tan mangi-agel
Bangta dia'd akualan mo aneng-neng day silew
Diad akualdiad sika man-lingkor tan mangi-agel
Bangta dia'd akualan mo aneng-neng day silew
Diad akualan mo muet akuen day patey.

an mo muet akuen day patey.

Bahasa Sūg[baguhon | baguhon an source]

Hula sin bangsa,
Filipinas pagnganan
Kalasahan ta,
Mutsa ha Subangan

Maharga katu in mga kamaasan
Yasag in dugu ba't hula b'yaugbugan

Dayn ha uttara sampay pa saytan
Dayn ha bud pa dagat
Kamahardikaan kakitaan
Baugbugan da sin raayat

Bituun-suga ha panji n'ya
In sinag pangdaugan
Bang man di' maka' in sahaya n'ya
Sampay pa kasaumulan

Malingkat ing hula ta iban limaya
Marayaw tuud paghulaan
Tantu, bang gubatun sin dugaing bangsa
Pa kamatay, subay baugbugan!