Lupang Hinirang
Bikol Sentral: Dagang Sinanglitan Ingles: Chosen Land | |
---|---|
An Music sheet kan Lupang Hinirang | |
Nasyunal na awit kan Filipinas | |
Bistado man sa | Filipinas (Originalmenteng titulo kan rawit-dawit na pigsurat ni Jose Palma) Bikol: "Beloved Homeland" |
Liriko | José Palma (orihinal na lirikong Espanyol), 1899 |
Musika | Julián Felipe, 1898 |
Inadopto |
|
Halimbawa nin Audio | |
"Lupang Hinirang" (instrumental) | |
An Lupang Hinirang (sa Bikol, Dagang Sinanglitan) iyo an opisyal na titulo kan awit pambanwaan kan Filipinas. An musika kaini tinokda' ni Julian Felipe kan taon 1898 asin an letra kaini dati nakasurat sa Kastila na pinagguno' kan 1899 sa rawitdawit na kinompos ni Jose Palma, nagngangaran, Filipinas.
Sa komun na arapodan, orog na sa mga eskwelahan, natotomoyan ining Bayan Magiliw.
Kan mga taon 1940, an kantang ini ipinalis sa Tagalog alagad an opisyal na bersyon na aprobado asin sagkod ngonyan iyo pa an pinapadanay pinaluwas kan 1956, dawa totoo may mga dikit na pighira si Felipe Padilla de Leon igdi kan mga taon 1960. An huring bersyon na ini orog na pinapusog komo opisyal sa pinaluwas na Ley Republika 8491, ley na inapod Flag and Heraldic Code of the Philippines.
An kantang ini ipinalis naman sa Ingles asin sa iba-ibang tataramon kan kinaban asin sa mga iba-ibang lenggwahe kan Filipinas.
Opisyal na letra
[baguhon | baguhon an source]Tagalog | Bakong-opisyal na palis sa Bikol | Bakong-opisyal na palis sa Sinugbuanon |
---|---|---|
Bayang magiliw Lupang hinirang, Sa dagat at bundok, Ang kislap ng watawat mo’y Lupa ng araw, ng luwalhati’t pagsinta, |
Dagang namo-motan Rona kang mawili Sa si-mong langit, bukid Simong bandera na nagkikintab Dagang nawilihan, maogma, maliwanag, |
Yutang tabonon Mithing gisimba Ang mga bungtod mo ug lapyahan Silaw sa adlaw ug bituon Yutang maanyag, duyan ka sa pagmahal |
Orihinal na letra
[baguhon | baguhon an source]Ini an orihinal na letra ni José Palma sa Espanyol.
Tierra adorada
Hija del sol de Oriente,
Su fuego ardiente
En ti latiendo está.
¡Tierra de amores!
Del heroísmo cuna,
Los invasores
No te hallarán jamás.
En tu azul cielo, en tus auras,
En tus montes y en tu mar,
Esplende y late el poema
De tu amada libertad.
Tu pabellón, que en las lides
La victoria iluminó,
No verá nunca apagados
Sus estrellas ni su sol.
Tierra de dichas, de sol y amores,
En tu regazo dulce es vivir.
Es una gloria para tus hijos,
Cuando te ofenden, por ti morir
Ingles na bersyon kan Lupang Hinirang
[baguhon | baguhon an source]An pigIngles na ini tokda' ni Senador Camilo Osias asin ni Mary A. Lane.
Land of the morning,
Child of the sun returning,
With fervor burning
Thee do our souls adore.
Land dear and holy,
Cradle of noble heroes.
Ne'er shall invaders
Trample thy sacred shore.
Ever within thy skies and through thy clouds,
And o'er thy hills and sea,
Do we behold the radiance
Feel the throb of glorious liberty.
Thy banner, dear to all our hearts
Its sun and star alight
O never shall its shining field
Be dimmed by tyrants might.
Beautiful land of love, O land of light,
In thine embrace 'tis rapture to lie;
But it is glory ever, when thou art wronged
for us, thy sons to suffer and die.
Mga panitik
[baguhon | baguhon an source]An mga minasunod na mga bersyon kan nasyunal na kanta sa Filipino, Kastila, Ingles, Tagalog, Ilokano, Sebwano, Hiligaynon, Bikol, Pangasinan dangan Tausug
Filipino: Lupang Hinirang
[baguhon | baguhon an source]Nina Julian Cruz Balmaceda, Ildefonso Santos, at Francisco Caballo; an pinakahuring dakit-taramon kan 1962
- Bayang magiliw,
- Perlas ng Silanganan.
- Alab ng puso,
- Sa dibdib mo'y buhay.
- Lupang Hinirang,
- Duyan ka nang magiting.
- Sa manlulupig,
- Di ka pasisiil.
- Sa dagat at bundok,
- Sa simoy at sa langit mong bughaw.
- May dilag ang tula,
- At awit sa paglayang minamahal.
- Ang kislap ng watawat,
- Mo'y tagumpay na nagniningning.
- Ang bituin at araw,
- Niya kailan pa ma'y 'di magdidilim.
- Lupa ng araw ng luwalhati't pagsinta
- Buhay ay langit sa piling mo.
- Aming ligaya na pag may mang-aapi,
- Ang mamatay nang dahil sa iyo.
Espanyol: Marcha Nacional Filipina
[baguhon | baguhon an source]ni José Palma
- Tierra adorada
- Hija del sol de Oriente,
- Su fuego ardiente
- En ti latiendo está.
- ¡Tierra de amores!
- Del heroísmo cuna,
- Los invasores
- No te hollarán jamás.
- En tu azul cielo, en tus auras,
- En tus montes y en tu mar
- Esplende y late el poema
- De tu amada libertad.
- Tu pabellón, que en las lides
- La victoria iluminó,
- No verá nunca apagados
- Sus estrellas ni su sol.
- Tierra de dichas, del sol y amores,
- En tu regazo dulce es vivir.
- Es una gloria para tus hijos,
- Cuando te ofenden, por ti morir.
Ingles: Philippine Hymn
[baguhon | baguhon an source]ni Senador Camilo Osias asin Mary A. Lane
- Land of the morning,
- Child of the sun returning,
- With fervor burning,
- Thee do our souls adore.
- Land dear and holy,
- Cradle of noble heroes,
- Ne'er shall invaders
- Trample thy sacred shore
- Ever within thy skies and through thy clouds
- And o'er thy hills and seas,
- Do we behold the radiance, feel and throb,
- Of glorious liberty.
- Thy banner, dear to all our hearts
- It's sun and stars alight,
- O never shall it's shining field,
- Be dimmed by tyrant's might!
- Beautiful land of love,
- O land of light,
- In thine embrace 'tis rapture to lie,
- But it is glory ever, when thou art wronged,
- For us, thy sons to suffer and die.
Ingles: Chosen Land
[baguhon | baguhon an source]Literal na palis kan Lupang Hinirang sa Ingles. Bakong opisyalmente.
- Beloved country,
- Pearl of the Orient,
- The heart's fervor,
- In your bosom is ever alive.
- Chosen Land,
- You are the cradle of the brave,
- To the conquerors,
- You shall never surrender.
- Through the seas and mountains,
- Through the air and your azure skies,
- There is splendor in the poem
- And songs of beloved freedom.
- The sparkle of your flag
- Is shining victory.
- Its stars and sun
- Forever will never dim.
- Land of the morning, of glory, of our affection,
- Life is heaven in your arms;
- When someone oppresses you, it is our pleasure
- To die for you.
Tagalog: Diwa ng Bayan
[baguhon | baguhon an source]An enot na dakit-taramon sa Tagalog, piggamit sa panahon kan Hapon sa Filipinas kadtong Ikaduwang Gerang Pankinaban
- Lupang mapalad,
- Na mutya ng silangan;
- Bayang kasuyo,
- Ng Sangkalikasan.
- Buhay at yaman,
- Ng kapilipinuhan;
- Kuha't bawi,
- Sa Banyagang kamay.
- Sa iyong langit, Bundok,
- Batis, Dagat na pinalupig;
- Nailibing na ng karimlan,
- Ng kahapong pagtitiis.
- Sakit at luha, hirap,
- Susa at sumpa sa pagaamis;
- Ay wala nang lahat at naligtas,
Sa ibig maglupit.
- Hayo't magdiwang Lahi kong minamahal,
- Iyong watawat ang siyang tanglaw;
- At kung sakaling ikaw ay muling pagbantaan,
- Aming bangkay ang siyang hahadlang.
Tagalog: Lupang Pinipintuho
[baguhon | baguhon an source]Bersyon ni Balmaceda, Santos asin ni Caballo na piggamit poon 1948 (duwang taon pagkalihis kan pagtao kan katalingkasan sa Filipinas kan Estados Unidos kadtong 1946) sagkod 1956. Naribayan ini kan dakit-taramon kan 1956, na nagkaigwa man nin pagbabago sa kahaluyan.
- O sintang lupa,
- Perlas ng Silanganan;
- Diwang apoy kang
- Sa araw nagmula.
- Lupang magiliw,
- Pugad ng kagitingan,
- Sa manlulupig
- Di ka papaslang.
- Sa iyong langit, simoy, parang.
- Dagat at kabundukan,
- Laganap ang tibok ng puso
- Sa paglayang walang hanggan.
- Sagisag ng watawat mong mahal
- Ningning at tagumpay;
- Araw't bituin niyang maalab
- Ang s'yang lagi naming tanglaw.
- Sa iyo Lupa ng ligaya't pagsinta,
- Tamis mabuhay na yakap mo,
- Datapwat langit ding kung ikaw ay apihin
- Ay mamatay ng dahil sa 'yo.
Ilokano: Nailian a Dayyeng
[baguhon | baguhon an source]Orihinal na bersyon ninda Dr. Mary Lou Campo asin Prof. Romeo Sevilleja
- O Pilipinas, tampok ti kinapintas
- Ti addaan puso, ay-ayatendaka
- Bagnos ken baggak, perlas ti dumaya
- Dimi ipalubos nga irurumendaka
- Iti tangatang, ulep ken pul-oy
- Bambantay ken baybay
- Mangmangngeg ken mariknami't
- Samiweng ni waya-waya
- Ipatpategmi ti wagaywaymo
- Tanda ti balligi
- Bitbituen, Initmo, Ingget raniag
- Dinto pulos nga aglidem
- Daga ni gasat, ragsak
- Nam-ay ken Ayat
- Ta sidongmo, dayawmi ti agbiag
- Ngem nadaydayawkam
- A sikakanatad
- Gapu kenka, iruknoymi toy biag.
bersyon ni Eugene Carmelo C. Pedro
- Imnas nga ili
- Baggak ti dumadaya
- Daytoy ayatmi
- Ti sagutmi kenka
- Dagat' kinasudi
- Indayon ti nakired
- Iti mangdadael
- Haanka pailuges
- Iti tangatang, ulep ken pul-oy
- Bambantay ken baybay
- Addan dayag ti daniw ken dayyeng
- Ti nasamit a wayam
- Ti raniag ta wagaywaymo
- Ket balligi a nasileng
- Ti init ken dagiti bituenna
- Dinto pulos aglidem
- Nakaliblibnos unay a dagan' ayat
- Daytoy biag langit dita dennam
- Ngem no ti dayawmot' inda dadaesen
- Inggat' tanem sumalakankam
Sebwano: Nasudnong Awit
[baguhon | baguhon an source]ni Jess Vestil
- Yutang tabunon
- Mutya nga masilakon
- Putling bahandi
- Amo kang gimahal
- Mithing gisimba
- Yuta s'mga bayani
- Sa manglulupig
- Among panalipdan
- Ang mga bungtod mo ug lapyahan
- Ang langit mong bughaw
- Nagahulad sa awit, lamdag sa
- Kaliwat tang gawas
- Silaw sa adlaw ug bitoon
- Sa nasudnong bandila
- Nagatimaan nga buhion ta
- Hugpong nga di maluba
- Yutang maanyag, duyan ka sa pagmahal
- Landong sa langit ang dughaan mo;
- Pakatam-isom sa anak mong nagtukaw
- Kon mamatay man sa ngalan mo.
Hiligaynon: Banwang Guinhalaran
[baguhon | baguhon an source]- Banwang masinadyahon,
- Perlas sang nasidlangan,
- Init sang tigpusuon,
- Gakabuhi sa imo nga dughan.
- Banwang Guinhalaran,
- Payag ka sang maisog,
- Sa mga manugpigos,
- Wala guid nagapadaog.
- Sa dagat kag bukid,
- Sa usbong kag sa dagway nga gabanaag,
- May idlak kag tibok ang dilambong,
- Kag amba sang kahilwayan.
- Ang idlak sang ayahay mo,
- Isa ka matam-is nga kadalag-an,
- Ang bituon kag ang adlaw,
- Nangin masanag sa katubtuban.
- Dutang nasambit sang adlaw kag paghigugma,
- Sa sabak mo matam-is ang mabuhi,
- Ginapakipagbato namon, nga kung may manungpanakop,
- Ang mapatay nahanungod sa imo.
Bikolano: Rona Kang Mawili
[baguhon | baguhon an source]- Bayang Inutang
- Aki ka nin sirangan
- Tingraw niyang malaad
- Nasa si-mong daghan.
- Rona kang mawili
- Nagimatan bayani
- An mansalakay
- Dai ka babatayan.
- Sa si-mong langit, bukid
- Hayop kadagatan siring man
- Nagkukutab nagbabanaag
- An si-mong katalingkasan.
- Simong bandera na nagkikintab
- Sa hokbo naglayaw
- Dai nanggad mapapara
- An simong bitoon Aldaw.
- Dagang nawilihan, maogma, maliwanag,
- Sa limpoy mo hamis mabuhay
- Minamarhay mi kun ika pagbasangan
- An buhay mi si-mo idusay.
Pangasinan: Oh, Pilipinas dalin min kagal-galang
[baguhon | baguhon an source]- Oh, Pilipinas,
- Dalin min kagal-galang
- Musia na dayat,
- Ed dapit letakan
- Simpey gayagan,
- Panag-ugagepan day
- Totoon lapag,
- Ed dapit-seslekan.
- Saray anak mo agda
- Kawananen ya ibagat ed sika'y
- Dilin bilay da no
- Nakaukulay galang tan ka-inaoan
- Diad palandey, lawak, taquel,
- Dayat o no dia ed lawang
- Sugbaen day patey ya andi
- Dua-rua no sikay pan-sengegan.
- Diad silong na laylay mo mankaka-sakey
- Tan diad sika man-lingkor tan mangi-agel
- Bangta dia'd akualan mo aneng-neng day silew
- Diad akualdiad sika man-lingkor tan mangi-agel
- Bangta dia'd akualan mo aneng-neng day silew
- Diad akualan mo muet akuen day patey.
an mo muet akuen day patey.
Bahasa Sūg
[baguhon | baguhon an source]Hula sin bangsa,
Filipinas pagnganan
Kalasahan ta,
Mutsa ha Subangan
Maharga katu in mga kamaasan
Yasag in dugu ba't hula b'yaugbugan
Dayn ha uttara sampay pa saytan
Dayn ha bud pa dagat
Kamahardikaan kakitaan
Baugbugan da sin raayat
Bituun-suga ha panji n'ya
In sinag pangdaugan
Bang man di' maka' in sahaya n'ya
Sampay pa kasaumulan
Malingkat ing hula ta iban limaya
Marayaw tuud paghulaan
Tantu, bang gubatun sin dugaing bangsa
Pa kamatay, subay baugbugan!