Pasyon
An Pasyon (Espanyol, Pasion) iyo an Filipinong epiko na pigsasaysay an Pagsakit, Pagkagadan asin Pagkabuhay-liwat ni Hesukristo. Ini may estansa nin limang taytay na may walong silaba. An halawig na rawitdawit na ini ipigkakanta sa maludok na pagngoyngoy sa pag'osipon kan agi-agi ni Hesus kan siya orog na nagsakit na gayo sa kamot kan mga Hudyo.
An laba kan orog-orog inaawit sa panahon nin Kwaresma, orog na sa Kamahalan. An daing patod na pagsalaysay ginigibo nin magdamlag asin ini sarong popular na debosyon kan mga Katolikong Filipino.
Ginikanan
[baguhon | baguhon an source]An pinaka-enot na bersyon kan Pasyon nakasurat sa Tagalog asin ini tinokda ni Gaspar Aquino de Belen kan taon 1704. Tituladong "Mahal na Passion ni Jesu Christong Panginoon Natin na Tola", ini nag'agi nin apat na rebisyon asin an ikalimang edisyon nalagda kan 1760. An bersyon sa Bikol ipinagboot ni Obispo Francisco Gainza kan Desyembre 20, 1866 asin enot nalagda kan taon 1867.
An nagbikol kaini iyo si Tranquilino Hernandez nin Polangui, Albay tituladong "Casaysayan can Mahal na Pasion ni Jesucristo Cagurangnanta, na Sucat Ipaglaad nin Puso nin Siisay man na Magbasa". An ika-kag'anom na edisyon kan Pasion Bicol pinalagda kan University of Santo Tomas Press kan taon 1984.[1].
An kinaugalean nin pag'awit kan Pasyon sinasabing dai man gikan sa Espanyol na lenggwahe kun saen orihinalmente ini nakasurat kundi nakagamot sa soanoy na kaugalean kan mga tinubong filipino na magkanta nin rawitdawit sa panahon nin saindang pag'ogma, nin mga susuman [2]. An Pasyon pwede i'awit na daing pagtogtog sa instrumento o kun minsan may kasabay na gitara, acordion o rondalla.
An Pasyon pwede ribay-ribay inaawit nin magkaduwang parakanta o saro-saro nakanta nin sarong estansa. Sa magdamlag, an kagharong iyo an napaseguro sa pagkakan kan nangangaramag hanggan pagka'aga sa pagbasa sagkod na matapos.
An pagbasa kan Pasyon napoon Myerkoles Santo asin natapos nin Byernes Santo alagad an uso pag binasa ining napoon alas kwatrong hapon, tinatapos ini nin pagka'agang mga alas kwatro sunod na aldaw man asin daing patod nanggad ta sinasalo an pagbasa kan iba manta napahingalo an enot na nagbasa.
Pasyon nakaguhit sa Braille para sa mga buta
[baguhon | baguhon an source]Sa enot na pangyayari, an Pasyon Bicol iginuhit sa Braille para sa mga harap asin ini hinaman kan National Library of the Philippines. Ikinanta an Pasyon sa Braille kan Abril, 2015 kan mga kaapil kan Visually Impaired Voice of Albay (Viva) Inc. duman sa Peñaranda Park sa Syudad nin Legazpi, Albay.[3]
Panluwas na takod
[baguhon | baguhon an source]- [3] Mga buta ma'awit kan Pasyon sa Bicol. Kinua 4-04-15.
- [4] (video tutorial) Kinua 4-04-15.
- [5] Pasyon. Kinua 4-04-15.
