Jump to content

Arte

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
(Nakatukdo hali sa Sining)
Ikot-orasan hali sa ibabaw-wala: sarong sadiring-pagkuit ni Vincent van Gogh kan 1887; sarong babaying ninunong pigura nin sarong Chokwe na artista; detalye hali sa The Birth of Venus (c. 1484–1486) ni Sandro Botticelli; asin sarong Okinawanong Shisa na leon

An arte (Ingles: art; Tagalog: sining) iyo sarong dibersong rango nin (asin produkto kan) mga pantawong kasibotan na kaiba an mamoknang imahinasyon para maiheras an teknikal na katibayan, kagayonan, emosyonal na kusog, o mga konseptuwal na ideya.[1][2][3]

Mayo nin heneral na pinag-uuyonang kahulogan kun ano an minabilog sa arte,[4][5][6] asin an mga ideya iyo naliliwat sa pagdalagan kan panahon. An tolong klasikal na sanga kan biswal na arte iyo an pagpinta, iskultura, asin arkitektura.[7] An teatro, pagbayle, asin iba pang pagganap na arte, pati naman an literatura, musika, pelikula asin an iba pang medya arug kan interaktibong medya, iyo kabali sa mas mahiwas na kahulogan kan arte.[1][8] Sundo sa ika-17 na siglo, an arte iyo dapit sana sa maski anong kakayahan o masteridad asin iyo dae naisusuway hali sa kagibohan o sa mga siyensya. Sa modernong paggamit pakatapos kan ika-17 na siglo, kun sain an aestetikong konsiderasyon iyo pinakaimportante, an pinong arte (fine arts) iyo naisuway asin pigbisto hali sa nagunong kakayahan sa heneral, arug kan dekoratibo o aplikadong arte.

An natura kan arte asin mga relatibong konsepto, arug kan pagigin matibay sa pagmokna asin interpretasyon, iyo pinag-aadalan sa sarong sanga kan pilosopiya na bisto bilang aestetika.[9] An minaluwas na obra iyo pinag-aadalan sa propesyonal na lado nin arteng kritisismo sagkod sa uusipon nin arte.

Mga panluwas na takod

[baguhon | baguhon an source]
  1. 1.0 1.1 "Art: definition". Oxford Dictionaries. Archived from the original on 2016-09-01. Retrieved 2021-09-18. 
  2. "art". Merriam-Websters Dictionary. 
  3. "CONCEPTUAL ART | Definition of CONCEPTUAL ART by Oxford Dictionary on Lexico.com also meaning of CONCEPTUAL ART". Lexico Dictionaries | English (in English). Archived from the original on 2021-04-14. Retrieved 2021-03-18. 
  4. Stephen Davies (1991). Definitions of Art. Cornell University Press. ISBN 978-0-8014-9794-0. 
  5. Robert Stecker (1997). Artworks: Definition, Meaning, Value. Pennsylvania State University Press. ISBN 978-0-271-01596-5. 
  6. Noël Carroll, ed. (2000). Theories of Art Today. University of Wisconsin Press. ISBN 978-0-299-16354-9. 
  7. Vasari, Giorgio (18 December 2007). The Lives of the Most Excellent Painters, Sculptors, and Architects. Random House Publishing Group. ISBN 9780307432391. 
  8. "Art, n. 1". OED Online. December 2011. Oxford University Press. http://www.oed.com. (Accessed 26 February 2012.)
  9. W. E. Kennick, Art and Philosophy: Readings in Aesthetics. New York: St. Martin's Press, 1979, pp. xi–xiii. ISBN 0-312-05391-6.