Jump to content

Urano

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Retrato kan Urano sa totoong kulay (kua nin Voyager 2 kaidtong 1986)

An Urano (simbolo: ⛢, Ingles: Uranus) iyo an ikapitong planeta hali sa Saldang. An ngaran kaini iyo gikan sa Griyegong diyos kan kalangitan, si Urano, na dapit sa Griyegong mitolohiya, iyo an ama kan lolo ni Ares (Marte), lolo ni Zeus (Hupiter) asin an ama ni Cronus (Saturno). Ini an may ikatolong pinakadakula na planteryong radiyus asin an ikaapat na pinakamagabat na planetaryong masa sa Sistemang Solar.

An Urano iyo kaparehas nin komposisyon sa Neptuno, asin parehas igwa nin bulkong komposisyong kimikal na lain sa mas dakulang higanteng gas na Hupiter asin Saturno. Sa rasong ini, an mga siyentista iyo harus pigkaklasipika an Urano asin Neptuno bilang "higanteng yelo" para malain sinda sa iba pang mga higanteng planeta. An atmospera kan Urano iyo parehas sa Hupiter asin Saturno sa pangenot kaining komposisyon na hidroheno asin elyo, pero igwa ini nin mas dakol na "yelo" arug kan tubig, amonya, asin metano, kaiba na an kadikit na ibang mga hidrokarburo.[1] Ini an may pinakamalipot na planetaryong atmospera sa Sistemang Solar,na may pinakahababang temperatura na 49 K (−224 °C; −371 °F), asin igwa nin kompleksong, grupo-grupong istraktura nin urap na an tubig iyo pighohona na minabilog sa pinakahababang mga urap asin an metano sa pinakahalangkaw na mga urap.[1] An interyor kan Urano iyo pangenot na pigbibilog nin mga yelo asin gapo.[2]

Panluwas na takod

[baguhon | baguhon an source]
  1. 1.0 1.1 Lunine, Jonathan I. (September 1993). "The Atmospheres of Uranus and Neptune". Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 31: 217–263. Bibcode:1993ARA&A..31..217L. doi:10.1146/annurev.aa.31.090193.001245.
  2. Podolak, M.; Weizman, A.; Marley, M. (December 1995). "Comparative models of Uranus and Neptune". Planetary and Space Science. 43 (12): 1517–1522. Bibcode:1995P&SS...43.1517P. doi:10.1016/0032-0633(95)00061-5.