Jump to content

Libmanan

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Libmanan
An opisyal na selyo kan Libmanan
Selyo
Kinamumugtakan kan Libmanan
Kinamumugtakan kan Libmanan
Map
Tagboan: 13°41′47″N 123°3′36″E Tagboan: 13°41′47″N 123°3′36″E
NasyonFilipinas
Barangay75
Pamamahala
 • Electorado71,613 votantes (9 Mayo 2022)
Hiwas
 • Kabuuhan342.82 km2 (132.36 sq mi)
Elebasyon
7 m (23 ft)
Populasyon
(Mayo 1, 2020)[1]
 • kabuuhan112,994
 • Densidad330/km2 (850/sq mi)
 • Saro
25,798
Economia
 • Klaseprimero klaseng banwaan
 • Ingresos₱348,964,584.30186,505,812.30159,275,718.21179,806,893.21198,753,682.66221,715,813.69249,700,214.93268,706,987.87290,045,354.12347,602,577.43460,901,537.82 (2020)
 • Activos₱1,033,317,609.77 (2020)
 • Pasivos₱270,284,886.60 (2020)
 • Gastos₱340,659,290.98 (2020)
Kodigo nin postal
4407
PSGC
051718000
Kodigo telefonico54
TataramonBikol Sentral
tataramon na Tagalog

An Libmanan sarong primerang klaseng banwaan sa probinsya kan Camarines Sur, Filipinas. An designadong zip kodigo kaini iyo 4407.

Susog sa sensus kan 1 Mayo 2020, igwa ining 112,994 katawong nag-iirok digdi sa 25,798 kaharungan. Igwa ini nin sukol na 342.82 kilometro kwadrado.

An Bulalacao Hills sa Libmanan, Camarines Sur

Napapalibutan an banwaan kan Sipocot sa norte, Cabusao sa norte-subangan, Bicol River sa subangan, Pamplona sa habagatan, Pasacao sa sur, asin Golpo kan Ragay sa sulnopan.

Mga barangay

[baguhon | baguhon an source]

Nababanga an Libmanan sa 75 barangay:

  • Aslong
  • Awayan
  • Bagacay
  • Bagadion
  • Bagamelon
  • Bagumbayan
  • Bahao
  • Bahay
  • Beguito Nuevo
  • Beguito Viejo
  • Bigajo Norte
  • Bigajo Sur
  • Bikal
  • Busak
  • Caima
  • Calabnigan
  • Camambugan
  • Cambalidio
  • Candami
  • Candato
  • Cawayan
  • Concepcion
  • Cuyapi
  • Danawan
  • Duang Niog
  • Handong
  • Ibid
  • Inalahan
  • Labao
  • Libod I
  • Libod II
  • Loba-loba
  • Mabini
  • Malansad Nuevo
  • Malansad Viejo
  • Malbogon
  • Malinao
  • Mambalite
  • Mambayawas
  • Mambulo Nuevo
  • Mambulo Viejo
  • Mancawayan
  • Mandacanan
  • Mantalisay
  • Padlos
  • Pag-Oring Nuevo
  • Pag-Oring Viejo
  • Palangon
  • Palong
  • Patag
  • Planza
  • Poblacion
  • Potot
  • Puro-Batia
  • Rongos
  • Salvacion
  • San Isidro
  • San Juan
  • San Pablo
  • San Vicente
  • Sibujo
  • Sigamot
  • Station-Church Site
  • Taban-Fundado
  • Tampuhan
  • Tanag
  • Tarum
  • Tinalmud Nuevo
  • Tinalmud Viejo
  • Tinangkihan
  • Udoc
  • Umalo
  • Uson
  • Villasocorro
  • Villadima (Santa Cruz)

Uusipon

[baguhon | baguhon an source]

An banwaan nin Libmanan lataw sa historya asin kultura kan Bikol nin huli ta saro ini sa mga haloy nang namuknang banwaan sa Camarines Sur asin tagob sa kultural na yaman. Halimbawa, digdi nangasiwa nin haros duwang pulong taon (1845-1846) asin (1847 - 1865) si Fray Bernardino Melendreras. Siya an tunay na pigtutubudan na nagsurat kan epikong Ibalong sa lenggwaheng Kastila huli ta siya talaga parasurat rawitdawit asin bakong harayo an sinasabing "parasing-pasing" na epiko digdi man sana niya napunpon sa Libmanan sa halawig na pag-irok niya digdi mantang duman sa Albay, naglabi sana siyang sarong tawon (1865-1867).

Digdi man sa Libmanan, sa baryo kan Bigaho, nakutkot idtong pwedeng apudon na sanang Lokdo nin Libmanan. Ini nagmumustra nin mga pigurin na pinag-adalan nin hararom ni Dr. Zeus Salazar, sarong antropologo, asin nagtao siyang opinyon base sa adal niyang ini na an epikong Ibalong iyong gayo an pigiistorya kan mga pigurin sa lukdo asin an kahadean ni Handyong posible nakabase igdi sa Libmanan. An lukdò na ini takop kan sarong tapayan-na-lulubngan. An nakadukay kani iyo si Ermelo Almeda, sarong taga-Naga asin paradamot nin mga artifaks asin relikyas kan suanoy na panahon. Ngonyan an lokdô naka-displey sa Museo del Seminario Conciliar de Nueva Caceres kan Holy Rosary Minor Seminary.

Nabanggit man an Libmanan ni Feodor Jagor, sarong Aleman na antropologo na nagbisita igdi sa Pilipinas (1859-1860). Sa saiyang libro na Reisen in der Philippinen (na pinalis sa Ingles ni Austin Craig, 1917) sabi niya si Melendreras daa mismo an nagsalaysay saiya na kan taon 1851 nakakutkot sa Poro'. sarong lugar igdi, nin mga antigong tapayan, mga plato, mga kulambiga, mga bronseng daga, mga bungò asin tu'lang nin tawo saka kun ano-ano pang mga bagay na soanoy nang maray. Sabi nya nakidagos pa siya ki Fray Bernardino Melendreras na iyo kadto an kura paroko.

Makangalas ta igwa ngani digdi sa Libmanan na baranggay na an apod Handong na pigaatid-atid kan mga paraadal kun baga ini ginuno man sana sa pangaran ni Handyong. Igwa man antigong paroy na an ngaran hinandyong, na kun baga kawat sa isip, ipinangaran sa heroeng si Handyong?

An banwaan man na ini iyo an ginibong untukan kan Tangkong Vaca Guerilla Unit kan nagsakyada an mga Hapon sa Pilipinas. Digdi nagbase sa Libmanan an mga guerilla asin iyo ini an yunit na nagpatalsik sa mga Hapon sa Naga, katuwang an ibang guerilla yunit, kan patapos na an guerra.

Urog pa sa gabos, an Libmanan iyo an nagtao kan saro niyang aki na dakula nanggad an ambag sa lantad nin edukasyon igdi sa ronang Bikol: si Dr.Jaime Hernandez (1892-1986). Si Dr.Jaime Hernandez, aki ni Leon Hernandez na saro sa Quince Martires kan Camarines, iyo an kagtugdas kan pinakadakula asin pinakagurang na unibersidad sa Kabikolan, an Universidad de Nueva Caceres (University of Nueva Caceres) na minukna niya kan tawon 1954.

Sa pagkiling kan banwaan na Libmanan saiya asin pag-onra kan saiyang naginibuhan, an banwaan na ini nagpahaman asin pinatindog an sarong estatuwa para sa pag-orgulyo kan saiyang pangaran. An monumento ikinaag sa sarong plasa na nginaranan na, "Dr. Jaime Hernandez Mini Park".

Diyosesis kan Libmanan

[baguhon | baguhon an source]
Diyosesis kan Libmanan

An Libmanan puon kan taon 1990 nagin tukawan nin lokal na Simbahan Katoliko. Nagi ining sarong lokal na teritoryo sa kasaysayan nin Simbahan sa Bikol. Pinagmukna an Prelatura kan Libmanan kan Marso 19, 1990. An inot na Obispo iyo si Muy Reverendo Prospero Arellano D.D. Pinagnombrahan siya kan Vaticano bilang Obispo kan prelatura kan Deciembre 9, 1989 kasabay kan pagdeklara na igwa na nin Prelatura sa norteng parte kan Nueva Caceres.

Kan Hunyo desimuwebe, taong dos mil muwebe, (June 19, 2009), naimukna bilang sarong diyosesis an lokal na simbahan kan Libmanan. Asin an nasasakupang mga banwaan iyo an mga banwaan kan inot asin ikaduwang distrito kan Camarines Sur. Sa kapinunan, an Diyosesis igwa nin 16 na mga parokya. Kan 2006, Hanggang sa kasalukuyang tawon, igwa na ining baynte otsong (28) parokya. An Presenteng Pamayo kan diyosesis iyo si Muy Reverendo Jose R. Rojas, Jr. D.D. Asin inot na Obispo kan Diyosesis kan Libmanan.

Demograpiko

[baguhon | baguhon an source]
Sensus nin Populasyon kan
Libmanan
TaonTawo±% p.a.
1903 17,416—    
1918 11,729−2.60%
1939 23,000+3.26%
1948 43,482+7.33%
1960 52,512+1.58%
1970 62,762+1.80%
1975 66,601+1.20%
1980 68,413+0.54%
1990 77,565+1.26%
1995 85,337+1.81%
2000 88,476+0.78%
2007 92,839+0.67%
2010 100,002+2.74%
2015 108,716+1.60%
2020 112,994+0.76%
Toltolan: Philippine Statistics Authority[2][3][4][5]


Kataytayan nin mga retrato

[baguhon | baguhon an source]
  • Simbahan Katoliko sa Libmanan
    Simbahan Katoliko sa Libmanan
  • Munisipyo kan Libmanan
    Munisipyo kan Libmanan
  • Merkado Publiko
    Merkado Publiko
  • Fire station
    Fire station
  • Jaime Hernandez park
    Jaime Hernandez park
  • Post office
    Post office
  • PNR Terminal
    PNR Terminal
  • Lumang harong
    Lumang harong
  • Lumang harong
    Lumang harong
  • Colegio del Santisimo Rosario
    Colegio del Santisimo Rosario
  • Colegio del Santisimo Rosario
    Colegio del Santisimo Rosario
  • Engkanto falls
    Engkanto falls
  • St. Joseph Academy
    St. Joseph Academy
  • Salog Bicol sa Libmanan
    Salog Bicol sa Libmanan

Dagdag na ginunuan

[baguhon | baguhon an source]
  • Istorya Kan Kabikolan, Malanyaon Jaime T., AMS Press. Naga City. 1991. 572 na boklit.

Toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  1. ↑ "2020 Census of Population and Housing (2020 CPH) Population Counts Declared Official by the President". Hulyo 7, 2021.  Check date values in: |date= (help)
  2. ↑ Sensus kan Populasyon (2015). "Rehiyon V (Rehiyon Bikol)". Kabuuhang Populasyon kan lambang Provincia, Syudad, Banwaan asin Barangay. PSA. Retrieved 20 Jun 2016. 
  3. ↑ Census of Population and Housing (2010). "Rehiyon V (Rehiyon Bikol)". Kabuuhan populasyon sa lambang Provincia, Syudad, Banwaan asin Barangay. NSO. Retrieved 29 Jun 2016. 
  4. ↑ Mga Sensus kan Populasyon (1903–2007). "Rehiyon V (Rehiyon Bikol)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO. 
  5. ↑ "Province of Camarines Sur". Municipality Population Data. LWUA Research Division. Retrieved 17 December 2016. 

Mga panluwas na takod

[baguhon | baguhon an source]
Kinua sa "https://bcl.wikipedia.org/w/index.php?title=Libmanan&oldid=274481"