Jump to content

Louis Pasteur

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Louis Pasteur
FRS
Retrato kua ni Nadar
Kamundagan(1822-12-27)27 Desyembre 1822
Dole, Jura, Pransya
Kagadanan28 Septyembre 1895(1895-09-28) (edad 72)
Marnes-la-Coquette, Pransya
NasyunalidadPranses
EdukasyonMatematika,[1] Docteur ès Sciences (Pisikang kimikal)[2]
Alma mater
Midbid bilangPagmokna sa pinakaenot na bakuna para sa rabies
Bakuna sa kolera[3]
Bakuna sa anthrax
Pasteurization
Mga aki5
Mga gawad
Karera sa siyensya
Lado
Institusyon
Bantog na estudyanteCharles Friedel[5]
Lagda

Si Louis Pasteur ForMemRS (/ˈli pæˈstɜːr/, Pranses: [lwi pastœʁ]; 27 Desyembre 1822 – 28 Septembre 1895) iyo sarong kimiko asin mikrobiyolohista na pigbibisto para sa saiyang pagkadiskobre nin mga prinsipyo kan bakunasyon, mikrobyal na permentasyon, asin pasteurization. An saiyang pag-aadal sa kimika an nagtao nin dalan sa dakulang trayumpo sa pagkaintindi nin mga kawsa asin paglikay sa mga helang, na naghaman sa pundasyon nin paglinig, pampublikong salud, asin kadaklan nin modernong medisina.[6] An saiyang gibo iyo pigkredito sa pagsalbar sa milyon nin buhay sa paagi nin paghaman nin bakuna para sa rabies asin anthrax. Pigbisto siya bilang saro sa mga kagmokna kan modernong bakteryolohiya asin pig-onrahan bilang "aman kan bakteryolohiya"[7] asin bilang an "ama kan mikrobiyolohiya"[8][9] (kaiba si Robert Koch,[10][11] asin dagos man ki Antonie van Leeuwenhoek[12]).

Si Pasteur an responsable para sa disprobar kan doktrina nin spontaneous generation. Sa irarom kan French Academy of Sciences, an saiyang eksperimento nagpahiling na sa isterilisado asin nakatakop na flask, mayo nin nahahaman; asin sa isterilisado pero buka na flask, an mga mikroorganismo pwedeng magdakula.[13] Sa eksperimento na ini, an akademya piggawadan siya kan Premyo Alhumbert na minadara nin 2,500 francs kan 1862.

Si Pasteur pigbibisto man bilang saro sa ama kan germ theory of diseases, na saro pang menor na konsepto kaidto.[14] An nagkapira sa saiyang mga eksperimento nagpahiling na an mga helang pwedeng malikayan sa paggadan o pagpundo sa mga germs, na direktang nagsuporta sa germ theory asin sa aplikasyon kaini sa medisinang klinikal. Pinakabistado siya sa heneral na publiko para sa saiyang imbensyon nin teknik sa pagtrato nin gatas asin arak sa pagpundo nin bakteryal na kontaminasyon na sarong proseso na ngunyan inaapod bilang pasteurization. Si Pasteur nakahimo man nin signipikong pagkadiskobre sa kimika, pinakanotable sa molekular na basehan para sa asimetriya nin nagkairang mga kristal asin rasemisasyon.

Panluwas na takod

[baguhon | baguhon an source]
  1. "Louis Pasteur (1822–1895)". 
  2. "Louis Pasteur, Thèse de Chimie, Thèse de Physique". 
  3. "History of the Cholera Vaccine | Passport Health". www.passporthealthusa.com. Retrieved 25 December 2020. 
  4. "II. Abdülhamid'in Fransız kimyagere yaptığı yardım ortaya çıktı". CNN Türk. Retrieved 29 December 2016. 
  5. Asimov, Asimov's Biographical Encyclopedia of Science and Technology 2nd Revised edition
  6. Ligon, B. Lee (2002). "Biography: Louis Pasteur: A controversial figure in a debate on scientific ethics". Seminars in Pediatric Infectious Diseases 13 (2): 134–141. doi:10.1053/spid.2002.125138. PMID 12122952. 
  7. Adam, P. (1951). "Louis Pasteur: Father of bacteriology". Canadian Journal of Medical Technology 13 (3): 126–128. PMID 14870064. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14870064. 
  8. Feinstein, S (2008). Louis Pasteur: The Father of Microbiology. Enslow Publishers, Inc. pp. 1–128. ISBN 978-1-59845-078-1. 
  9. Fleming, Alexander (1952). "Freelance of Science". British Medical Journal 2 (4778): 269. doi:10.1136/bmj.2.4778.269. 
  10. Tan, S. Y.; Berman, E. (2008). "Robert Koch (1843-1910): father of microbiology and Nobel laureate". Singapore Medical Journal 49 (11): 854–855. PMID 19037548. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19037548. 
  11. Gradmann, Christoph (2006). "Robert Koch and the white death: from tuberculosis to tuberculin". Microbes and Infection 8 (1): 294–301. doi:10.1016/j.micinf.2005.06.004. PMID 16126424. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16126424. 
  12. Lane, Nick (2015). "The unseen world: reflections on Leeuwenhoek (1677) 'Concerning little animals'". Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B, Biological Sciences 370 (1666): 20140344. doi:10.1098/rstb.2014.0344. PMID 25750239. 
  13. Seckbach, Joseph (editor) (2004). Origins: Genesis, Evolution and Diversity of Life. Dordrecht, The Netherlands: Kluwer Academic Publishers. p. 20. ISBN 978-1-4020-1813-8. 
  14. Ullmann, Agnes (August 2007). "Pasteur-Koch: Distinctive Ways of Thinking about Infectious Diseases". Microbe 2 (8): 383–387. Archived from the original on 10 May 2016. https://web.archive.org/web/20160510103839/http://www.asm.org/index.php/component/content/article/114-unknown/unknown/4469-pasteur-koch-distinctive-ways-of-thinking-about-infectious-diseases. Retrieved on 12 December 2007.