Lokdo nin Libmanan

Takop nin tibor na lolobngan

An Lokdô nin Libmanan sarong takop nin tapayan-na-lulubngan na nakotkot soboot sa Poro o Bigaho, Libmanan, Camarines Sur kan taon 1982. Pigtutubod na ini tunay na relikyang gikan pa sa soanoy na panahon kan Kabikolan.

An lokdô may 32 na sentimetro an kalakbangan, guminatak na sa duwang pidaso asin may mahihiling sa ibabaw garo mga pigura nin buaya, usa, damulag, halas, mangkô asin man pigura nin tawo. asbp.

Sarong etnolohista na si Dr. Zeus Salazar nagsurat nin libro manongod kaining lokdô na ini ("Liktao at Epiko", 2004) asin saiyang pagtubod nanggad na ini ginibo pa kan soanoy pang panahon.

Sa tangâ mismo kan takop may garo torre (kahoy na nagsaranga, paghuna ni Dr. Maria Lilia Realubit) na itsurang pagoda asin sa poon kani sa sarong gilid igwang hitsurang lalawgon-saldang na may mga tingraw na naka-palibot.

Dai pa determinado kun ini talaga gikan sa soanoy na panahon nin huli ta dai pa nag-agi sa inaapod na carbon dating sabi ngani kan Curator kan Museo del Seminario Conciliar na si G. Fabiana Arejola y masakit na ngani madeterminar ta kun in situ ini nakua, kuta idtong mga relikyas sa palibot kaini na organiko arog kan bungô, tu'lang o iba pang mga fossils sa paralibot pwedeng i-agi sa sinasabing carbon dating na matungod kan panahon nin pagkagibo kan artifak. Alagad an metodo ni Dr. Salazar iyo an pagkumpara kaini sa iba-ibang mga lokdô asin tapayan na nakotkot sa mga lungib siring sa Calatagan igdi sa Filipinas asin sa ibang parte kan Asya.

Si Salazar nagbutas man nin opinion na sa lokdô na ini igdi maririraw asin matatalâ an istorya kan epikong Ibalong asin an kahadean ni Handyong yaon nakasentro sa Libmanan. Ipinamugtak ni Salazar na an pagkagurang kan lokdô yaon sa pag-oltan kan 5,000 B.K. sungdô 10 A.D.

An ibang eksperto totoo nagdududa kan awtensidad asin kan pagka-prehistorikal kaini nin huli ta dai nakotkot in situ (nakua mismo sa lugar na pigkalotan) kundi nabakal sana ni G. Ermelo Almeda sa sarong ilegal na parakotkot nin mga artifaks. Sabi pa ni Dr. Jesus Peralta sarong arkeologo na retirado na sa National Museum, an kakaptan kan lokdô na naghihitsurang minaret pwedeng indikasyon na nabakal sana ini sa Mindanao.

Kataytayan nin mga retrato

• 
• 
• 
• 

Mga panluwas na takod

• Ancient Burial Urn Retells Bicol Epic. Phil. Inquirer.
• UP IbalonBicol Website [1]
• Paliwanag Manongod Sa Carbon Dating [2]

Toltolan

• Liktao at Epiko. Dr. Zeus Salazar. Limbagan ng Lahi. Lungsod ng Quezon. 2004. 268 p.ISBN 9719205067
• Mismong Lokdô Na Ini, Yaon Sa Museo del Seminario Conciliar de Nueva Caceres. Dakulang utang na boot ki G. Fabiana Arejola sa pagtugot na kuan retrato an lokdô sa laog kan Museo.