An Mga Banal sa Huring Aldaw
An sarong Banal sa Huring Aldaw iyo an parasunod kan Kahiroan nin Mga Banal sa Huring Aldaw, na sarong grupo kan mga denominasyon na minasumpay-ugat kan saindang pinaggikanan sa mga katukdoan ni Joseph Smith, Jr. asin kan Simbahan ni Kristo na saiyang pinag-organisa kan 1830. Ining artikulo minapanungod sa paggamit kan terminong “Mga Banal sa Huring Aldaw” asin kan saiyang kaibahan sa “Mga Banal sa Huring-Aldaw”, na iyo ang pinaggagamit mismong gayo kan An Simbahan ni Jesukristo nin mga Banal sa Huring-Aldaw (an LDS na Simbahan).
Kagamitan nin mga termino
[baguhon | baguhon an source]Pinaggikanan nin mga Banal sa Huring Aldaw
[baguhon | baguhon an source]An enot na bantog na paggamit kan terminong Mga Banal sa Huring Aldaw nagpoon kaidtong 1834, na dae naghaloy bago pa man an Simbahan ni Kristo na tinugdas ni Joseph Smith, Jr. inpormal na pinagbaguhan nin pangaran na iyo an Simbahan nin Mga Banal sa Huring Aldaw tanganing maipagpalaen ini gikan sa ibang mga “Simbahan ni Kristo” na pinag-establisa kaidtong panahon. An termino naggikan sa mga katukdoan ni Joseph Smith na an mga parasunod kan relihiyon na an Diyos an nag-establisa inaapod na “mga banal” sa kaparehong kaapudan na si Paul kan Tarsus an naggamit sa termino, na nangangahulugan na sinda mga parasunod ni Kristo. Sinda an terminadong mga banal sa huring aldaw na tanganing maipagpalaen sinda gikan sa mga banal kan amay na Kristiyanong simbahan (dating mga banal). An simbahan pinag-akong opisyal an termino kan Abril 16, 1838 sa paagi nin sarong kapahayagan na pinagtao ki Joseph Smith, Jr. na nagsasabi, “Nin huli kaya an sakuyang simbahan pag-aapudon sa mga huring aldaw, na iyo ngani an Simbahan ni Jesukristo nin mga Banal sa Huring-Aldaw.”
Mga Banal sa Huring Aldaw vs. Mga Banal sa Huring-aldaw
[baguhon | baguhon an source]An Britanikong estilo na Mga Banal sa Huring-aldaw (Latter-day Saints)---nagin kumon an paggamit kan 1852 kunsoarin na An Simbahan ni Jesukristo nin mga Banal sa Huring-Aldaw nagin inkorporado na sa pangaran na iyan sa Salt Lake City, Utah. An pormang ini iyo an pinaggamit sana kan denominasyon man sanang ini, asin an kagamitan kaini asin an daglat na LDS pankagabsan na minapanunogd sana sa mga miyembro kan simbahan na iyan.
Nin huli ta an LDS na Simbahan sa kaharayoan iyo an pinakadakula asin mas bantog kesa kadakul na iba pang mga denominasyon nin Mga Banal sa Huring Aldaw, an bilang kan mga simbahan na pinagkonsidera an saindang mga sadire bilang Mga Banal sa Huring Aldaw igwa nin impormal na mga termino na pinag-aapod sa saindang mga miyembro, tanganing malikayan ang karibongan. Halimbawa, an denominasyon na opisyal na pinagngaranan na Simbahan ni Jesukristo nin mga Banal sa Huring Aldaw minapanungod sa saiya man sanang impormal na kaapudan bilang an Strangitas (Strangites). Sa kaparehasan, an mga miyembro kan an Simbahan ni Kristo (Templong Lote) pirmeng pinag-aapod bilang Hedrickitas (Hedrickites), asin mga miyembro kan An Simbahan ni Jesukristo minsan pinag-aapod na Bickertonitas (Bickertonites).
Kan 2001, an Komunidad ni Kristo, an ikaduwang pinakadakulang Mga Banal sa Huring Aldaw na denominasyon, pinagbago an pangaran kaini gikan sa an Reorganisadong Simbahan ni Jesukristo nin mga Banal sa Huring Aldaw, habang pinagtatada an dating halabaon na pangaran para sa ligal na mga katuyuhan, bilang parte sa paglikay kaining mga tipong mga karibongan, maski na ngani sainda pirmeng pinag-aapod an mga miyembro bilang mga banal asin an simbahan impormal na pinag-apod bilang Simbahan nin mga Banal. Daeng pagkukulang, an terminong Banal sa Huring Aldaw mapupuwedeng maipag-apod sa gabos sa mga denominasyon na kaayon sa Kahiroan nin mga Banal sa Huring Aldaw (Latter Day Saints Movement).
Mga Banal sa Huring Aldaw vs. Mormons
[baguhon | baguhon an source]An Mga Banal sa Huring Aldaw kumon na pinag-aapod bilang mga Mormons, sarong gaha na naggikan sa titulo kan an Libro ni Mormon. Kaya lang, an kadakulaan asin prominensiya kan An Simbahan ni Jesukristo nin mga Banal sa Huring-Aldaw (The Church of Jesus Christ of Latter-Day Saints) iyo an nakapagpamangno sa mga terminong Mormon asin Mormonismo na kagabsang naintindihan na mai-aplikar sana sa simbahan asin mga miyembro kaini; na iyo, an Mga Banal sa Huring-aldaw.
An pagmamawot kan simbahan na matawan doon an mga pandoktrinang mga katukdoan ni Jesukristo iyo an nagpamangno sa mga mahigos na mga parasurat kaini na gamiton ang mga terminong Mga Banal sa Huring-aldaw asin Mormons na minaapod sana sa mga miyembro kan simbahan o bilang sarong panultol na kaapudan siring baga sa Mormon Pioneers, habang minapanungod ini sa maski arinman na simbahan na iyo An Simbahan ni Jesukristo nin mga Banal sa Huring-aldaw o an pinahalipot na porma kaini na, an Simbahan ni Jesukristo.
An Associated Press Stylebook nagsabi sa mga minasunod na tataramon na mapanungod sa paggamit kan terminong Mormon: “An terminong Mormon bakong manigong ipag-apod sa ibang Mga Banal sa Huring Aldaw na mga simbahan na nagresulta gikan sa pagkabaranga kaini pagkatapos na si Joseph Smith nagadan.” Daeng pagkukulang, an terminong ini minsan pinaggagamit na minapanungod sa mga parasunod kan Pundamentalismong Mormon(Mormon Fundamentalist) na naniniwala sa pag-agom nin kadakul, sarong kaugalian na an LDS na Simbahan opisyal na pinagtalikudan ini kan 1890.