George Curry

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
George Curry
Member of the U.S. House of Representatives
from New Mexico's at-large district
Termino
Enero 8, 1912 – Marso 3, 1913
Suminunod ki ikaduwang tutukawan natugdas
Sinundan ni ikaduwang tutukawan winara'
Ika-17 Gobernador nin New Mexico'ng Teritoryo
Termino
Abril 20, 1907 – Marso 1, 1910
Appointed by Theodore Roosevelt
Suminunod ki Herbert James Hagerman
Sinundan ni William J. Mills
Gobernador nin Samar
Termino
1905–1907
Suminunod ki Segundo Singzon
Sinundan ni Maximo Cinco
Gobernador nin Isabela
Termino
1903–1905
Suminunod ki Modernong pwesto pigmukna, ultimo pugol kan sarong gobernador na Kastila
Gobernador nin Camarines Sur
Termino
1901–1902
Suminunod ki Modernong pwesto pigmukna, ultimo pugol kan sarong gobernador na Kastila
Sinundan ni Juan Pimentel
Personal na mga detalye
Kamundagan (1861-04-03)Abril 3, 1861
West Feliciana Parish, Louisiana, C.S.
Kagadanan (1947-11-27)Nobyembre 27, 1947 (edad 86)
Albuquerque, New Mexico, U.S.
Nasyunalidad Amerikano
Partido politikal Republikano
Kasibotan politiko

Si George Curry (3 Abril 1861 - 27 Nob. 1947) iyo an pinakainot na Gobernador kan Ambos Camarines, sa panahon nin paglaog kan mga Amerikano sa Filipinas. Siya nagtukaw sa pwesto nin labi sanang sarong taon, poon Desyembre 16, 1899 abot Marso 20, 1901[1].

Kaamayan kan buhay[baguhon | baguhon an source]

Namundag si Curry sa Greenwood Plantation sa West Feliciana Parish, Louisiana. Sa edad na siyam, nailo siya sa ama niya, na sarong kapitan sa Hokbo kan Confederate. Kan tigburakan kan taon 1873, an patanoman ninda nasanop nin grabeng baha kaya si ina niya dinara an apat niyang lalaking aki (na pinakamatua si George) sa Dodge City kun saen igwa sindang mga kapinsanan.

Sa Dodge City nagin siyang sugo-sugo, parahatod kun anoano. An anoman na adal niya nakua niya sa ina niya sana alagad an tolo niyang tugang nag'adal sa pampublikong paadalan. Kan magadan an ina niya, pirit siyang nagpasiring sa Lincoln, New Mexico asin duman nakakua siyang trabaho sa $10 na dolyar an bulan sa sarong rantso nin obeho, dangan iba-iba pang pwesto komo escribiente sa manlaenlaen na mga tindahan sa magkapirang lugar duman.

Paglaog kan 1884, nakaatender siya sa enot niyang kumbensyon pulitikal asin sarong taon pa kaini, nanombrahan siya bilang bailiff sa First Judicial District Court.

Kan Nobyembre 30, 1888, nag'agom siya ki Rebecca Hughes, aki nin sarong maykayang rantsero sa Lincoln County. Amay-amay kaini, napili siyang magtukaw sa duwang-termino komo county clerk. Poon kaidto, sunodsunod na an mga pwesto niya sa County, komo assessor (1890-1892), bilang sheriff (1892-1894). Pag'eleksyon kan taon 1894, nagin siyang Senador sa Territorial Legislature, na representado niya an limang mga county sa New Mexico. Sabay igdi nagtratrabaho pa siya komo escribiente sa District Court asin bilang right-of-way agent para sa El Paso-White Oaks Railway.

Serbisyo bilang militar asin pulitiko[baguhon | baguhon an source]

Duman sa Gerang Kastila-Amerikano, kan Abril 1898 nanombrahan siya ni Gob. Miguel Otero kan New Mexico komo kapitan kan Tropa "H". Kaiba an tolo pang tropa ("E", "F", asin "G") nabilog an ika-2ng squadron kan Enot na U.S. Volunteer Cavalry, na an namomoon iyo si Koronel Leonard Wood. Sinda kuta ipapadara sa Cuba ta nagpopoon na an ralaban duman alagad siya dai nakadagos ta ibang tropa an napili na magpasiring sa Cuba.[2]

Kun dai man siya nakaabot sa Cuba, siya nakua bilang lieutenant kan 11th Volunteer Cavalry na pigorganisar para sa Isla kan Filipinas na piglalalaog na kan Amerika. Kaya kan Nobyembre 1899 naglayag siya haleng San Francisco paagi Honolulu diretso paManila kun saen nasabat niya an sarong bagyo. Nakaantos siya sa pantalan kan Manila kan Des. 17 kaidto na namiligro pang marogba an saiyang nasakyan.

Kun dai siya nakahiling laban sa Cuba, igdi sa Filipinas nakatapsok siya sa sagupaan tolos sa San Mateo asin ibang lugar pa kun saen maisog nakibukbukan an mga Pilipino. Kan mabari na an organisadong pwersa kan mga Pilipino, siya nanombrahan kan Des. 1899 bilang Gobernador kan Ambos Camarines. Abot sana siyang Marso 1901 sa kargong ini. PagHulyo, ibinalyo siya asin ginibong Hepe kan Pulisya kan Manila na nagsagkod Hulyo 1902. Alagad, nagbutas siya sa kargo ta naglaog siyang negosyo sa Ambos Camarines kun saen siya an presidente kan Camarines Mercantile Company. Nag'asenso siya alagad nadukotan siyang kolera kaya napiritan bumalik sa Amerika kan 1903.

Pero kan nabulong siya balik ulit igdi sa Filipinas asin poon 1903 abot 1905, nagin siyang Gobernador kan Isabela, Gobernador kan Samar 1905-1907, pagbutas niya igdi nagin naman siyang Gobernador kan Teritorio kan New Mexico 1907-1911. Kan maako an New Mexico komo Estado sa Union (Kaboronyogan nin Amerika), naelehir siya bilang Republikano sa ika-62 na Kongreso asin nagserbi digdi poon Enero 8, 1912 sagkod Marso 3, 1913; dai nag'ako na manominar giraray sa parehong pwesto kan 1912 ta nagtapsok sa negosyo nin hotel sa Socorro, New Mexico, dangan nagin naman pribadong sekretaryo kan Estados Unidos na Senador na si Holm Bursum kan New Mexico kan taon 1921-1922; nagin miembro kan International Boundary Commission, 1922-1927; nagdakit sa sarong rantso harani sa Cutter, New Mexico; nagsirbi komo Historyador kan Estado kan New Mexico kan 1945 sagkod na siya magadan sa Veterans Hospital, sa Albuquerque, New Mexico kan Nob. 27, 1947. Ilinubong siya sa National Cemtery kan Santa Fe, New Mexico.

Igdi sa Ambos Camarines, sa halipot niyang pagserbi, ipinangaran saiya an sarong barangay sa Pili, Camarines Sur, an inaapod na ngonyan na Bgy. Curry huli gayod ta igdi sa lugar na ini ikinaag niya an saiyang kompanya, an Camarines Mercantile Company.

Pag'aagom[baguhon | baguhon an source]

Si George Curry nakapangagom kan taon 1911 sa edad nang 50 asin an saiyang naagom iyo si Martha Clara Gans, 21 anyos, kan Uniontown, Pa., mala ta ini idinulag na sana niya ta dai oyon an mga magurang kan babae sa saiya asin nagpakasal an duwa sa Rockville, MD.[3]

Hilingon man[baguhon | baguhon an source]

Mga panluwas na takod[baguhon | baguhon an source]

Hihilngan[baguhon | baguhon an source]

  • Hening, H. B., Ed., George Curry 1861-1947. (University of New Mexico Press, 1958)

Toltolan[baguhon | baguhon an source]