Santo Domingo, Albay
Santo Domingo | |
|---|---|
 | |
 Kinamumugtakan kan Santo Domingo | |
 | |
| Tagboan: 13°14′6″N 123°46′37″E Tagboan: 13°14′6″N 123°46′37″E | |
| Nasyon | Filipinas |
| Barangay | 23 |
| Pamamahala | |
| • Electorado | 26,395 votantes (9 Mayo 2022) |
| Hiwas | |
| • Kabuuhan | 51.22 km2 (19.78 sq mi) |
| Elebasyon | 89 m (292 ft) |
| Populasyon (Mayo 1, 2020)[1] | |
| • kabuuhan | 37,765 |
| • Densidad | 740/km2 (1,900/sq mi) |
| • Saro | 8,819 |
| Economia | |
| • Klase | ikaapat na klaseng banwaan |
| • Ingresos | ₱142,753,066.68 (2020) |
| • Activos | ₱289,251,540.66 (2020) |
| • Pasivos | ₱78,988,707.00 (2020) |
| • Gastos | ₱127,850,475.97 (2020) |
| Kodigo nin postal | 4508 |
| PSGC | 050516000 |
| Kodigo telefonico | 52 |
| Tataramon | Tataramon na Albay Bikol tataramon na Tagalog |
| Websityo | www |
An Santo Domingo (dating Libog) sarong ikaapat na klaseng banwaan sa probinsya kan Albay, Pilipinas. Ini namomogtak sa tangâ nin duwang sentro komersyal: sa amihanan an siyudad kan Tabaco (17 kilometro an rayô) asin sa subangan an siyudad kan Legazpi (12 kilometro an rayô). An designadong zip code kaini iyo 4508.
Susog sa sensus kan 1 Mayo 2020, igwa ining 37,765 katawong nag-eerok digdi sa 8,819 kaharongan. Igwa ining sukol na 51.22 kilometro kwadrado.
Mga Barangay
[baguhon | baguhon an source]Nababanga an Banwaan nin Santo Domingo sa 23 na Barangay:
|
|
Demograpiko
[baguhon | baguhon an source]| Taon | Tawo | ±% p.a. |
|---|---|---|
| 1903 | 5,492 | — |
| 1918 | 7,391 | +2.00% |
| 1939 | 7,809 | +0.26% |
| 1948 | 9,493 | +2.19% |
| 1960 | 10,951 | +1.20% |
| 1970 | 15,392 | +3.46% |
| 1975 | 17,562 | +2.68% |
| 1980 | 19,764 | +2.39% |
| 1990 | 22,939 | +1.50% |
| 1995 | 25,586 | +2.07% |
| 2000 | 27,392 | +1.47% |
| 2007 | 30,711 | +1.59% |
| 2010 | 32,414 | +1.98% |
| 2015 | 34,967 | +1.45% |
| 2020 | 37,765 | +1.53% |
| Toltolan: Philippine Statistics Authority[2][3][4][5] | ||
Heograpiya
[baguhon | baguhon an source]Napapalibotan ini kan mga banwaan kan Bacacay asin Malilipot sa parteng amihanan, siyudad kan Legazpi sa habagatan, an bulkan Mayon sa sulnopan, asin an Golpo nin Albay sa subangan. Igwa ining sokol na 4,713 metro kuwadrado.
An 3,581 ektarya kaini natatanom sa niyog, sitrus, abaka, asin iba pang kahoy na nagbubunga. Mayor na hanap-buhay kan mga taga-Santo Domingo yaon sa cottage industry. Masabi na 31.64% kan trabahador inbwelto sa abaca handicraft.
Uusipon
[baguhon | baguhon an source]An Santo Domingo, pagpoon saro sana sa barrio kan munisipyo kan Ibalon (siyudad kan Legazpi ngonyan). Kan taon 1749 nahimo kan pamayo kani na si Don Domingo Castellanos na mapasuway ini sa munisipyo kan Ibalon.
An pangaran niyang dati na "Li-bog" sabi daa hale sa taramon na "libot" na boot sabihon likaw nin huli ta bako ining direktang inaagihan kan mga byahero haleng Legazpi pasiring sa Tabaco. Ooyohon kun baga.
Alagad kan Agosto 4, 1959, sa pwersa kan Akta Republika 2520, binago an pangaran. Nagin nang Santo Domingo, pinag-ayog sa pangaran kan patrona kan lugar na si Santo Dominico de Guzman. Napangyari an siring huli ki Tecla S. Ziga, an Kongresista kan Albay kadto.
Sinasabing memorable an petsang Hulyo 1816 ta iyo ni si pagsalakay kan mga Moro sa Li-bog asin saro sa saindang dakop nakauli sana pakalihis 20 taon. Kan taon 1832, an Li-bog nagkaigwa kan pinaka-enot niyang residenteng padi, si Padre Martin Martinez. Sa parehong taon nahaman man an Presedencia Municipal sa pamamayo ni Kapitan Teodoro Felebrico asin ini iyo na ngonyan an natitindogan kan edipisyo munisipal.
An Santo Domingo bantog huli ta siya an kinamundagan ni Potenciano Gregorio, Sr. kompositor kan kantang bikol na Sarong Banggi, asin an banwaan na ini iyo man an nagin sentro kan paglaban sa Hapon. An namayo kan mga gerilya iyo si Kolonel Faustino Flor, sarong propiong taga-Santo Domingo.
An banwaan na ini poon pa kan 1616, pirming hinuhumbalan kan mga pag-alboroto kan Bulkan Mayon asin sa mga pagtuga kani grabe an danyos na nakawsa orog na kan mga taon 1993 buda 1999, asin kan taon 2006. Alagad, an mga taga-Sto. Domingo tatao nang magsagang sa mga hampak kan bulkan.
Turismo
[baguhon | baguhon an source]Huli sa halabang kosa niya na nagaatubang sa Gulfo kan Albay, dakulaon an oportunidad kan banwaan na ini pag-abot sa turismo. An saiyang baybayon pambihira ta ini maitom, gibo kan naghuros na mga buga kan bulkan Mayong. Dakul na mga resort an nagsa lugar sa kalabaan kaini. Sa toninong na banggi, matatanaw an kahiwasan kan makilyab na tubig Gulfo, an parte kan syudad nin Legazpi na nagkikimat-kimat, asin an kabilugan kan bulan.
Kataytayan nin mga ladawan
[baguhon | baguhon an source]-
Munisipyo -
Bulkang Mayon na nakua gikan sa Santo Domingo,Albay -
Monumento ni Potenciano Gregorio
Toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ "2020 Census of Population and Housing (2020 CPH) Population Counts Declared Official by the President". Hulyo 7, 2021. Check date values in:
|date=(help) - ↑ Sensus kan Populasyon (2015). "Rehiyon V (Rehiyon Bikol)". Kabuuhang Populasyon kan lambang Provincia, Syudad, Banwaan asin Barangay. PSA. Retrieved 20 Jun 2016.
- ↑ Census of Population and Housing (2010). "Rehiyon V (Rehiyon Bikol)". Kabuuhan populasyon sa lambang Provincia, Syudad, Banwaan asin Barangay. NSO. Retrieved 29 Jun 2016.
- ↑ Mga Sensus kan Populasyon (1903–2007). "Rehiyon V (Rehiyon Bikol)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.
- ↑ "Province of Albay". Municipality Population Data. LWUA Research Division. Retrieved 17 December 2016.
Mga panluwas na takod
[baguhon | baguhon an source]- PhilAtlas.com
- Philippine Standard Geographic Code
- Local Governance Performance Management System
- Sto. Domingo, Albay Official Website
- Tourism information
Sarong saringsing an artikulong ini. Makakatabang ka sa Bikol Wikipedia sa pagparambong kaining pahina.