Balanga

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Balanga
An opisyal na selyo kan Balanga
Selyo
Kinamumugtakan kan Balanga
Kinamumugtakan kan Balanga
Map
Tagboan: 14°40′48″N 120°31′48″E Tagboan: 14°40′48″N 120°31′48″E
NasyonFilipinas
Pigtugdas1712
Barangay25
Pamamahala
 • Electorado69,471 votantes (9 Mayo 2022)
Hiwas
 • Kabuuhan111.63 km2 (43.10 sq mi)
Elebasyon
138 m (453 ft)
Populasyon
(Mayo 1, 2020)[1]
 • kabuuhan104,173
 • Densidad930/km2 (2,400/sq mi)
 • Saro
24,919
Economia
 • Klaseikaapat na klaseng syudad
 • Ingresos₱1,224,385,203.71 (2022)
 • Activos₱2,178,729,650.63 (2022)
 • Pasivos₱692,851,969.53 (2022)
 • Gastos₱917,106,031.85 (2022)
Kodigo nin postal
2100
PSGC
030803000
Kodigo telefonico47
TataramonTataramon na Maribelenyo
tataramon na Tagalog
Websityowww.cityofbalanga.gov.ph

An Balanga sarong ikaapat na klase syudad na namumugtak sa probinsya nin Bataan, Filipinas. Igwa ining sukol na 111.63 kilometro kwadrado na kadagaan asin namumugtak sa ikaduwang distrito. An designadong zip code kaini iyo an 2100.

Susog sa sensus kan 1 Mayo 2020, igwa ining 104,173 katawong nag-eerok digdi sa 24,919 kaharongan.

Nagin syudad an Balanga sa ri'gon kan Ley Republika Nu. 8984 na pinag'amaan ni Kongresista Enrique "Tet" Garcia.

Agi-agi[baguhon | baguhon an source]

An Balanga kun tanawon sa itaas kan Bukid Samal

Dati visita kan Abucay an Balanga bago nagin sarong mision kan mga Dominikano kan Abril 21, 1714. Dangan ini nagin sarong vicario kan Abril 18, 1739 na an patrona si San Jose. Kan an Bataan pigsuway bilang sarong probinsya kan taon 1754, an Balanga an ginibong kabesera kaini. An pangaran kaini naghale sa Pampanggong tataramon na " balanga" na boot sabihon "dulay" o "tapayan".

Mga barangay[baguhon | baguhon an source]

An Balanga nababanga sa 25 barangay.

  • Bagumbayan
  • Cabog-Cabog
  • Munting Batangas (Cadre)
  • Cataning
  • Central
  • Cupang Proper
  • Cupang West
  • Dangcol (Bernabe)
  • Ibayo
  • Malabia
  • Poblacion Barcenas
  • Puerto Rivas Ibaba
  • Puerto Rivas Itaas
  • San Jose
  • Sibacan
  • Camacho
  • Talisay
  • Tanato
  • Tenejero
  • Tortugas
  • Tuyo
  • Bagong Silang
  • Cupang North
  • Doña Francisca
  • Lote

Edukasyon[baguhon | baguhon an source]

An Balanga iyo an sentro nin edukasyon sa Bataan. Igwa ini ngonyan nin sarong unibersidad pampubliko, an Bataan Peninsula State University asin magkapirang kolehiyo pribado, na may duwang kampus. An Tomas del Rosario College iyo an saro sa pinakagurang na pribadong institusyon pan-edukasyon; namomogtak ini sa Capitol Drive sa laog kan Barangay San Jose.

Mga iba pang paadalan iyo an Asia Pacific College of Advanced Studies, EastWoods Professional College of Science and Technology (dati, SOFTNET College of Science and Technology), pareho yaon sa Barangay Ibayo, Bataan Heroes Memorial College namomogtak sa Bataan Provincial Expressway, Microcity Computer College yaon sa Capitol Drive, St. Joseph's College sa Tuyo, asin an STI College Balanga sa Barangay Poblacion.

Yaon pa igdi an AMA Computer Learning Center – Balanga, Philippine Women's University - CDCEC Bataan, asin an Proclesia International Inc.

Nalulugar man igdi an pinakadakulang pampublikong haiskul, an Bataan National High School. Mga lataw pang sekundaryang eskwelahan pampubliko iyo an laboratory high school nin Bataan Peninsula State University, asin an Bataan Integrated School.

Mga napipiling marayrahay na pribadong haiskul iyo an departamento sa haiskul kan Tomas del Rosario College, Asia Pacific College of Advanced Studies asin an St. Joseph College's of Balanga, Bataan Infant Jesus School, an bantogan na Bataan Montessori School, Inc.

Demograpiko[baguhon | baguhon an source]

Sensus nin Populasyon kan
Balanga
TaonTawo±% p.a.
1903 7,347—    
1918 8,275+0.80%
1939 11,684+1.66%
1948 12,379+0.64%
1960 18,143+3.24%
1970 28,484+4.61%
1975 34,289+3.79%
1980 39,132+2.68%
1990 51,512+2.79%
1995 60,912+3.19%
2000 71,088+3.37%
2007 84,105+2.35%
2010 87,920+1.63%
2015 96,061+1.70%
2020 104,173+1.61%
Toltolan: Philippine Statistics Authority[2][3][4][5]

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. "2020 Census of Population and Housing (2020 CPH) Population Counts Declared Official by the President". Hulyo 7, 2021.  Check date values in: |date= (help)
  2. Sensus kan Populasyon (2015). "Region III (Sentral Luzon)". Kabuuhang Populasyon kan lambang Provincia, Syudad, Banwaan asin Barangay. PSA. Retrieved 20 Jun 2016. 
  3. Census of Population and Housing (2010). "Rehiyon III (Sentral Luzon)". Kabuuhan populasyon sa lambang Provincia, Syudad, Banwaan asin Barangay. NSO. Retrieved 29 Jun 2016. 
  4. Mga Sensus kan Populasyon (1903–2007). "Rehiyon III (Sentral Luzon)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO. 
  5. "Province of Bataan". Municipality Population Data. LWUA Research Division. Retrieved 17 December 2016. 

Mga panluwas na takod[baguhon | baguhon an source]