Mga tataramon na Selebiko
| Selebiko | |
|---|---|
| Heograpikong Distribusyon | Sulawesi |
| Pag-uuring panlinguwistiko | Austronesyo
|
| Mga subdibisyon | |
| Glottolog | cele1242[1] |
An Mga tataramon na Selebiko sarong ipigmungkahing grupo nin mga tataramon na Austronesyo na pigtataram sa isla kan Sulawesi, kadtong pigbabanggit na Celebes o Selebes. Haros Kabali sa gripo nin Selibiko an gabos kan mga tataramon na piggagamit sa probinsiya kan Norteng Sulawesi dangan Sur-Subangang Sulawesi. Mahihiling sa probinsya kan Sur na Sulawesi an pirang mga tataramon sa Selibiko (hal. Wotu, Bonerate). Sa lambang bilang nin mga tataramanon mga wika (alagad bako sa bilang kan mga nagtataram kaini), an Selibiko iyo an pinakadakulang sub-grupo nin mga tataramon na Austronesyo sa Sulawesi.
Mga tataramon
[baguhon | baguhon an source]Pigklasipikar ni David Mead (2003a:125)[2][3] an mga tataramon na Selibiko bilang mga minasunod.
- Tomini–Tolitoli
- Kaili–Pamona
- Wotu–Wolio
- Subangan
- Saluano–Banggai
- Sur-Subangan
Panluwas na mga pakikipag-ugnayan
[baguhon | baguhon an source]Igwang manlaen-laen na linyada nin mga tataramon an Sulawesi. An mga pamilya sa norte - Gorontalo, Sangiriko, dangan mga tataramon na Minahasan - igwang sistema nin Sintaksto nin Austronesyong pagkakalinyada sa mga tataramon kan Filipinas dangan Borneo, asin utro na itigtindog para sa proto-Malayo-Polinesyo.
Nawara sa sistemang ini an mga tataramon kan sentro dangan sur kan isla. Sinabi ni Wouk asin ni Ross(2002)[4] na an Sulawesi iyo an sentro kan dispersal para sa sarong grupo kan mga tataramon na nagheheras nin pagkawara na ini, na pig-aapod nindang Nukleyar Malayo-Polinesyo. Naghali sinda sa Gorontalo, Sangiriko, asin Minahasan sa luwas kan saindang Nukleyar MP, asin sa iba pan mga pamilya sa Sulawesi bilang mga pangenot na mga sanga kan Nukleyar MP. Lalo pang pig-uugnay nina Adelaar asin Himmelmann (2005) [5] an Gorontalo, Sangiriko, dangan Minahasan bilang mga tataramon na Filipino, kaiba an Gorontalo sa sanga kan "Pinaka Dakulang Sentral Filipino" kaiba kan Tagalog.
Pagsasangli nin mga tanog
[baguhon | baguhon an source]Piglista ni David Mead (2003a:125)[2] an mga minasunod na pagsasangli nin tanog para sa Selebiko dangan mga subgrupo kaini.
1. Proto-Malayo-Plinesyo paduman sa Proto-Selebiko
- *C1C2 > *C2 (C1 bakong padungo)
- *h > Ø
- *d > *r
- *ay, *-ey > *e
- *-aw, *-ew > *o
- *j > *y, Ø
2. Proto-Selebiko paduman sa Proto-Subangan na Selebiko
- *e (schwa) > *o
- *-iq > *eq
- antepenultimato *a > *o
3. Proto-Subangan na Selebiko paduman sa Proto-Saluano–Banggai
- *-awa- > *oa
- *-b, *-g > *p, *k
- *q > *ʔ
4. Proto-Subangan na Selebiko paduman sa Proto-Sur-Subangan na Selebiko
- *-w- > Ø
- *s > *s, *h
- *Z > *s
- *ñ > n
- *b > *b, *w
5. Proto-Sur-Subangan na Selebiko paduman sa Proto-Bungku–Tolaki
- *q > *ʔ
- *w- > *h
- *ʀ > Ø inisyamnete danga magkadukot sa *i
6. Proto-Sur-Subangan na Selebiko paduman sa Proto-Muna–Buton
- *w > Ø
- pagkawara kan huring katanog/konsonante(?)
Mga toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Celebic". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ↑ 2.0 2.1 Mead, David. 2003a. "Evidence for a Celebic supergroup." In Issues in Austronesian historical phonology, John Lynch (ed.). pages 115-141. Pacific Linguistics 550. Canberra: Pacific Linguistics, Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University.
- ↑ Mead, David. 2003b. "The Saluan-Banggai microgroup of eastern Sulawesi." In Issues in Austronesian historical phonology, John Lynch (ed.). pages 65–86. Pacific Linguistics 550. Canberra: Pacific Linguistics, Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University.
- ↑ Fay Wouk and Malcolm Ross (ed.), The history and typology of western Austronesian voice systems. Australian National University, 2002.
- ↑ K. Alexander Adelaar and Nikolaus Himmelmann, The Austronesian languages of Asia and Madagascar. Routledge, 2005.
Mga Panluwas na Takod
[baguhon | baguhon an source]