Tataramon na Cia-Cia
Cia-Cia | |
---|---|
Butones | |
Bahasa Ciacia 바하사 찌아찌아 | |
Rehiyon | Baubau, Isla nin Buton, Sur-Subangan na Sulawesi |
Subong na mga parataram | 79,000 (2005)[1] |
Hangul (sa ngunyan) Gundhul (Panhistoriya) Latin (sa ngunyan) | |
Mga kodigo nin tataramon | |
ISO 639-3 | cia |
Glotologo | ciac1237 |
An Cia-Cia (Bahasa Ciacia), bistado man bilan Buton(es), saróng tataramon na Austronesyo na pigtataram sa palibot kan banwaan nin Baubau sa puro kan sur kan isla nin Buton sa sur-subangan na gilid-baybayon kan Sulawesi sa Indonesya.
Heograpikong distribusyon
[baguhon | baguhon an source]Pigtataram an Cia-Cia sa Sur-Subangan na Sulawesi, habagatan na Isla nin Buton, Isla nin Binongko, asin Isla nin Batu Atas.[1]
Segun sa alamat, An mga parataram na Cia-Cia sa Binonko gikan sa mga tropa nin Butones na pinadalan kan sultan na Butones.[2]
Ortograpiya
[baguhon | baguhon an source]Minsan nan pigsurat an Cia-Cia sa arog na iskriturang Jawi, na pig'aapod na Gundhul, na nakabase sa grabe na may limang dagdag na mga katanog na mga letra alagad mayóng mga sinyal para sa mga patanog.
An Alpabetong Latin na Cia-Cia[3] Mga katanog (konsonante) g k n d dh t r~gh l m b v~w bh p s ’ ng j c h IPA /ɡ/ /k/ /n/ /ɗ/ /d/ /t/ /r ~ ʁ/ /l/ /m/ /ɓ/ /β/ /b/ /p/ /s/ /ʔ/ /ŋ/ /dʒ/ /tʃ/ /h/ Mga patanog (bawel) a e o u i IPA /a/ /e/ /o/ /u/ /i/
Kan 2009, an mga residente sa Banwaan nin Bau-Bau pigpurbaran na katúdan an Hangul, an iskritura para sa tataramon na Koreano, bilan saindang iskritura para sa pagsurát kan Cia-Cia.[4]
Mga katanog (konsonante) | g | k | n | d | dh | t | r | l | m | b | v | bh | p | s | ’ | ng | j | c | h | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hangul | ㄱ | ㄲ | ㄴ | ㄷ | ㅌ | ㄸ | ㄹ | ᄙ | ㅁ | ㅂ | ㅸ | ㅍ | ㅃ | ㅅ | ㅇ | ㅇ | ㅈ | ㅉ | ㅎ | ||
Mga patanog (bawel) | a | e | o | u | i | (null) | |||||||||||||||
Hangul | ㅏ | ㅔ | ㅗ | ㅜ | ㅣ | ㅡ |
An halimbawá kan sa Iskriturang Hangul:[5]
아디 | 세링 | 빨리 | 노논또 | 뗄레ᄫᅵ시. | 아마노 | 노뽀옴바에 | 이아 | 나누몬또 | 뗄레ᄫᅵ시 | 꼴리에 | 노몰렝오. |
adi | sering | pali | nononto | televisi. | amano | nopo'ombae | ia | nanumonto | televisi | kolie | nomolengo. |
Mga katagâ
[baguhon | baguhon an source]An bilang 1–10 iyo an:
Bikol Sentral | saró | duwá | toló | apát | limá | anóm | pitó | waló | siyám | sampuló |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Romanisasyon | dise, ise | rua, ghua | tolu | pa'a | lima | no'o | picu | walu, oalu | siua | ompulu |
Hangul | 디세, 이세 | 루아 | 또ᄙᅮ | 빠아 | ᄙᅵ마 | 노오 | 삐쭈 | ᄫᅡᄙᅮ, 오아ᄙᅮ | 시우아 | 옴뿌ᄙᅮ |
Mga berba
[baguhon | baguhon an source]- buri (bughi) "surat"
- pogau "ulay o chat"
- baca'an "basa"
Mga Pangngaran
[baguhon | baguhon an source]- ka'ana "harong"
- sikola "eskwelahan"
- sayoro "gulay"
- boku "libro"
Mga Common Phrase
[baguhon | baguhon an source]- Tarima kasi. "Mabalos/Salamat."
- Indau miano Cia-Cia. "Saró akong Cia-Cia."
- Indau pe'elu iso'o. "Padangat taka/ Padangat ko ika."
- Moapu sia'u. "Tabí man po/Makikiagi."
- Umbe. "Iyo."
- Cia. "Dae."
Mga Toltolan
[baguhon | baguhon an source]Mga Panbanggit
[baguhon | baguhon an source]- ↑ 1.0 1.1 Cia-Cia sa Ethnologue (18th ed., 2015)
- ↑ Noorduyn, J. 1991. "A critical survey of studies on the languages of Sulawesi" p. 131.
- ↑ slideshow
- ↑ Agence France-Presse, "Southeast Sulawesi Tribe Using Korean Alphabet to Preserve Native Tongue Archived 10 August 2009 at the Wayback Machine.", Jakarta Globe, 2009 August 06
- ↑ Plantilya:Ko icon 印尼 소수민족, '한글' 공식 문자로 채택 Archived 29 August 2009 at the Wayback Machine.
- ↑ Mga bilang sa mga tataramon na Austronesyo
Mga pigkuahan
[baguhon | baguhon an source]- van den Berg, René. 1991. "Preliminary notes on the Cia-Cia language (South Buton)." In Harry A. Poeze and Pim Schoorl (eds.), Excursies in Celebes: Een bundel bijdragen bij het afscheid van J. Noorduyn als directeur-secretaris van het KITLV, 305-24. Leiden: KITLV.
- Mustafa Abdullah. 1985. Struktur bahasa Cia-Cia. Proyek Penelitian Bahasa dan Sastra Indonesia dan Daerah Sulawesi Selatan, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan.
- Ho-Young Lee, Hyosung Hwang, Abidin. 2009. Bahasa Cia-Cia 1. Hunmin jeongeum Society of Korea.
- Plantilya:Id icon Konisi & Hidayat, 2001, Analisis kategori kata bahasa cia liwungau
Mga Panluwas na Takod
[baguhon | baguhon an source]- Cia-cia: Sampolawa language on Globalrecordings.net
- Plantilya:Ko icon Interview on the Cia-Cia's adaption of Hangeul
- Another road sign [1][permanent dead link] ([2][permanent dead link]), illustrating the null vowel between initial /pl/ and after final /s/
- Mga artikulo nin tataramon na nagsasambit nin Ethnologue 18
- Use dmy dates from July 2013
- Articles with invalid date parameter in template
- Mga artikulo na igwang gadan na panluwas na takod (September 2023)
- Mga artikulo na igwang gadan na panluwas na takod (August 2017)
- Mga tataramon na Muna–Buton
- Hangul
- Mga tataramon kan Indonesya